Vào lúc 12 giờ trưa Chúa Nhật 7/11, như thường lệ, Đức Thánh Cha đã xuất hiện tại cửa sổ Dinh Tông toà và cùng đọc kinh Truyền Tin với các tín hữu hiện diện tại quảng trường thánh Phêrô.
Sau nhiều ngày mây mù và mưa, sáng Chúa Nhật hôm nay trời Roma nắng đẹp, và nhiều khách hành hương và du lịch đã đến quảng trường thánh Phêrô để cùng đọc Kinh Truyền Tin với Đức Thánh Cha.
Trong bài huấn dụ ngắn trước khi đọc kinh Truyền Tin, dựa trên bài Tin Mừng Chúa Nhật 32 Thường niên năm B, miêu tả hai thái độ đạo đức tương phản giữa những kinh sư muốn được người khác nhìn thấy và trọng vọng và bà goá âm thầm dâng cúng tất cả phần của cải ít ỏi cần cho cuộc sống của mình, Đức Thánh Cha mời gọi các tín hữu đề phòng cách sống giả hình để không bắt chước họ; ngược lại, ngài đề cao bà goá như mẫu gương của một đức tin chân thành và khiêm nhường, dâng hiến với sự tự do và quảng đại.
Hai thái độ tương phản
Đức Thánh Cha bắt đầu bài huấn dụ bằng cách mô tả hai khung cảnh diễn ra bên trong đền thờ Giêrusalem, được thuật lại trong bài Phúc âm. Chúa Giêsu nhìn những gì đang xảy ra ở nơi thiêng liêng nhất này. Trước hết, Người thấy các kinh sư thích đi vòng quanh để được dân chúng nhìn thấy, chào hỏi và kính trọng, và để có được những chỗ danh dự. Và Chúa Giêsu nói thêm rằng họ “nuốt hết tài sản của các bà góa, lại còn làm bộ đọc kinh cầu nguyện lâu giờ để được mọi người nhìn thấy” (x. Mc 12,40).
Đồng thời, Chúa Giêsu cũng quan sát thấy một cảnh tượng khác: một bà góa nghèo, chính xác là một trong những người bị những kẻ quyền thế bóc lột, đã bỏ vào thùng tiền dâng cúng cho Đền thờ “tất cả những gì bà có để nuôi sống mình” (Mc 12,44). Đức Thánh Cha nói: “Tin Mừng trình bày cho chúng ta thấy sự tương phản nổi bật này: những người giàu dâng cúng phần của cải dư thừa của họ để được người khác nhìn thấy, và một người phụ nữ nghèo, khác với họ, bà dâng cúng tất cả điều ít ỏi mà bà có.”
Đức Thánh Cha nhận định rằng động từ “nhìn/quan sát” đã tóm tắt giáo huấn của Chúa Giêsu: “chúng ta phải đề phòng” những người sống đức tin hai mặt, như những kinh sư đó, để không trở nên giống họ; còn đối với bà góa thì chúng ta phải “quan sát” và lấy bà làm gương mẫu.
Sự giả hình của các kinh sư
Áp dụng vào cuộc sống, Đức Thánh Cha mời gọi: Chúng ta hãy suy tư về điều này: hãy cảnh giác mình để không trở nên giả hình và hãy quan sát bà góa nghèo. Trước hết, cảnh giác mình để không trở nên giả hình, nghĩa là, hãy cẩn thận không đặt cuộc sống của chúng ta dựa trên sự sùng bái hình thức bên ngoài và sự chăm chút quá mức cho hình ảnh của bản thân. Và quan trọng nhất là hãy cẩn thận để không bẻ cong đức tin thành mối lợi cho chính mình. Ngài cảnh giác rằng những kinh sư đó đã dùng danh Thiên Chúa để che đậy cho hư danh của họ, và tệ hơn nữa, họ sử dụng tôn giáo để vun vén cho công việc riêng của họ, lạm dụng quyền hành và bóc lột người nghèo. Đức Thánh Cha nhấn mạnh: Đây là lời cảnh báo cho mọi thời đại, cho mọi người, cho Giáo hội và xã hội: đừng bao giờ lợi dụng một vai trò cụ thể để chèn ép người khác, đừng bao giờ kiếm lợi trên xương máu những kẻ yếu đuối nhất! Và phải đề phòng để không sa vào sự phù phiếm, để không quá chú trọng vào vẻ bề ngoài và đánh mất những gì thiết yếu và sống hời hợt.
Đức Thánh Cha mời gọi các tín hữu hãy tự hỏi: qua những gì chúng ta nói và làm, chúng ta muốn được đánh giá cao và tưởng thưởng, hay chú trọng hơn đến việc phục vụ Thiên Chúa và tha nhân, đặc biệt là những người yếu đuối nhất? Chúng ta phải đề phòng sự giả hình của trái tim, chống lại thói đạo đức giả, thứ vốn là một căn bệnh nguy hiểm của tâm hồn!
Đức tin chân thành của bà goá
Đức Thánh Cha nói tiếp: Để chữa lành căn bệnh này, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta quan sát bà góa nghèo. Chúa tố cáo việc bóc lột người phụ nữ này, người mà để dâng của lễ đã phải trở về nhà mà không hề có một chút gì để sống. Thật quan trọng khi giải phóng sự thánh thiêng khỏi những ràng buộc với tiền bạc! Nhưng đồng thời, Chúa Giê-su cũng ca ngợi việc bà góa này bỏ tất cả những gì mình có vào hòm dâng cúng. Bà không còn gì cả, nhưng bà tìm thấy tất cả mọi thứ của mình trong Chúa. Bà không sợ mất đi những gì mình có vì bà tin cậy vào sự quảng đại của Thiên Chúa, Đấng làm cho niềm vui của những người cho đi được gia tăng.
Đây là lý do tại sao Chúa Giêsu xem bà như là thầy dạy đức tin: bà không đến Đền thờ để thanh tẩy lương tâm, không cầu nguyện để cho người khác nhìn thấy mình; bà không phô trương đức tin của mình, nhưng bà dâng cúng với tấm lòng quảng đại và tự do. Điều này làm chúng ta liên tưởng đến một bà góa khác, về tiên tri Ê-li-a, bà sắp làm một chiếc bánh với nắm bột và chút dầu cuối cùng; Ê-li-a nói với bà: “Hãy cho tôi ăn” và bà đã cho. Và hũ bột đã không vơi, vò dầu đã chẳng cạn. Thật là một phép lạ! Thiên Chúa còn đi xa hơn lòng quảng đại của con người. Âm thanh từ vài đồng tiền của bà đẹp hơn những lễ vật hoành tráng của những người giàu có, bởi vì chúng thể hiện một đời sống được dâng hiến cho Thiên Chúa cách chân thành, một đức tin không sống bằng vẻ bề ngoài mà bằng lòng tin tưởng vô điều kiện.
Kết thúc bài huấn dụ Đức Thánh Cha mời gọi: Chúng ta hãy học nơi bà goá: một đức tin không rườm rà bên ngoài, nhưng chân thành trong nội tâm; một đức tin bao gồm tình yêu thương khiêm nhường đối với Thiên Chúa và đối với anh chị em của chúng ta.
Và ngài cũng mời gọi các tín hữu hãy hướng về Đức Trinh Nữ Maria, Đấng đã biến cả cuộc đời mình thành một món quà cho Thiên Chúa và cho dân của Người với tấm lòng khiêm nhường và trong sáng. Và Đức Thánh Cha cùng đọc kinh Truyền Tin với các tín hữu.
Cầu nguyện cho các nước châu Phi
Sau khi đọc Kinh Truyền Tin, Đức Thánh Cha bày tỏ sự lo lắng về những tin tức đến từ vùng Sừng Châu Phi, đặc biệt là từ cuộc xung đột kéo dài hơn một năm nay tại Ethiopia. Đức Thánh Cha mời gọi tất cả tín hữu cầu nguyện cho những dân tộc đang bị thử thách nặng nề và ngài tái kêu gọi để sự hòa hợp huynh đệ và con đường đối thoại hòa bình sẽ chiến thắng.
Đức Thánh Cha cũng cam kết cầu nguyện cho các nạn nhân của vụ nổ nhiên liệu ở ngoại ô của thủ đô Freetown của Sierra Leone.
Mừng các tân chân phước Tây Ban Nha
Tiếp đến Đức Thánh Cha nhắc đến 3 vị tử đạo vì đức tin thuộc dòng Capuchino, mới được tuyên phong chân phước hôm thứ Bảy 6/11. Các vị bị sát hại trong thời kỳ bách hại tôn giáo vào thế kỷ trước ở Tây Ban Nha, và chứng tỏ các ngài là những nhân chứng hiền lành và can đảm của Chúa Kitô. Đức Thánh Cha xin gương sáng của các tân chân phước “giúp các Kitô hữu ngày nay luôn trung thành với ơn gọi của mình, ngay cả trong những lúc thử thách”.
Đức Thánh Cha cũng chào tất cả các tín hữu hiện diện, những người Roma và những người hành hương từ nhiều quốc gia khác nhau, đặc biệt là những người đến từ Hoa Kỳ và Bồ Đào Nha.
Cuối cùng Đức Thánh Cha chúc mọi người một ngày Chúa Nhật vui vẻ và xin đừng quên cầu nguyện cho ngài.
Hồng Thủy - Vatican News