Tìm hiểu về Tiến trình chọn ứng viên giám mục

Tìm hiểu về Tiến trình chọn ứng viên giám mục

Chiều ngày 13 tháng 07 năm 2024, Văn phòng Tòa Giám mục Ban Mê Thuột thông báo: Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Cha Gioan Baotixita Nguyễn Huy Bắc làm Giám mục Chính tòa Giáo phận Ban Mê Thuột.

Trong Thư gởi Cộng đồng Dân Chúa, Đức Cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản -Giám mục Giám quản, viết: “Chúng ta cùng nhau cảm tạ ơn Chúa, cám ơn Đức Thánh Cha Phanxicô, cám ơn Đức Tổng Giám mục Marek Zalewski, và cám ơn Cha Gioan Baotixita Nguyễn Huy Bắc đã can đảm vâng lời Tòa Thánh nhận sứ vụ của người mục tử trong Giáo phận của chúng ta”.

Đức Cha Vinh Sơn viết tiếp: “Chúng ta vui mừng đón nhận vị Giám mục tân cử như là một hồng ân Chúa ban cho gia đình giáo phận, và cùng chung lòng cộng tác với ngài, để cùng xây dựng Giáo phận Ban Mê Thuột mỗi ngày một tốt đẹp hơn, trong sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần”.

Nhân đây, chúng ta cùng tìm hiểu một chút về Tiến trình chọn ứng viên giám mục diễn biến như thế nào nhé! Theo vaticannews.va:

Việc bổ nhiệm giám mục là kết quả sự phân định của Bộ Giám mục, nhưng cũng có sự tham khảo, tham gia của các Tòa Sứ thần và Giáo hội địa phương. Đức Hồng y Tổng trưởng Bộ Giám mục giải thích về phương pháp thực hiện tiến trình này như sau: “Xác định và đánh giá một ứng viên là kết quả của sự hợp tác giữa một số người. Mỗi ba năm một lần, các Tổng Giám mục của giáo tỉnh soạn một danh sách các vị được đề cử. Đây là danh sách các linh mục có thể thích hợp cho chức vụ giám mục, theo đề cử của Giám mục các giáo phận thuộc giáo tỉnh. Sứ thần Tòa Thánh đánh giá từng ứng viên bằng cách tham vấn với dân Chúa. Quá trình này được thực hiện với tính bảo mật cao nhất. Những người được hỏi ý kiến ​​trong quá trình này được yêu cầu giữ bí mật nghiêm ngặt để đảm bảo tính trung thực của thông tin và trên hết là để bảo vệ danh tiếng của người được đánh giá.”

“Một khi các ứng viên tốt nhất phù hợp với nhu cầu của thời điểm đã được xác định, thông tin sẽ được gửi về Tòa Thánh. Sau đó, thông qua Bộ Giám mục, Tòa Thánh xem xét các ứng viên theo các tiêu chí chung và với sự giúp đỡ của một Hội đồng gồm các thành viên được Đức Thánh Cha chỉ định cho mục đích này – hiện bao gồm 23 thành viên trong số các Hồng y và Giám mục từ khắp nơi trên thế giới. Hội đồng này thực hiện việc đánh giá cuối cùng và được đệ trình Đức Giáo hoàng để ngài đưa ra quyết định của mình.”

Đức Hồng y Marc Ouellet, Tổng trưởng Bộ Giám mục nói rằng tiêu chí tìm kiếm các ứng viên giám mục không phải là tìm kiếm sự hoàn hảo, tìm kiếm những “vị thánh” để trên bệ thờ, mà là những người chắc chắn sở hữu những đức tính nhân bản và các nhân đức hướng thần. Nhiệm vụ chọn giám mục của Bộ Giám mục là một nhiệm vụ được thực hiện cách tập thể với tinh thần đức tin, chứ không phải với sự tính toán.

Bộ Giám mục là một trong các cơ quan của Giáo triều Roma, có nhiệm vụ quan trọng là cộng tác giúp Đức Thánh Cha trong việc chọn các giám mục kế vị các thánh Tông đồ. Đức Thánh Cha Phanxicô nói: “Bộ Giám mục là để bảo đảm rằng tên của người được chọn, được nói đến trước tiên bởi Thiên Chúa”. Theo Đức Hồng y Marc Ouellet -Tổng trưởng Bộ Giám mục, điều này có nghĩa là: “Nhiệm vụ mà Giáo hội giao phó cho Bộ Giám mục là giúp Đức Thánh Cha quyết định. Tôi có thể tổng hợp nhiệm vụ quan trọng này trong ba động từ: cầu nguyện, tham vấn, xác minh.

Cầu nguyện: cầu nguyện là việc đầu tiên và cuối cùng được thực hiện. Đây là một hành động phó thác, từ ban đầu và cả khi kết thúc, những ý định của chúng tôi cho Chúa Cha. Không phải ngẫu nhiên mà Nhà nguyện với Mình Thánh Chúa lại nằm ở trung tâm của các văn phòng của Bộ Giám mục. Mỗi khi bất kỳ ai bước vào hành lang, đều thấy mình đứng trước Sự Hiện Diện mầu nhiệm này, nơi mà mọi hành động đều phải tham chiếu.”

Tham vấn: giải thích về việc tham vấn, Đức Hồng y Marc Ouellet nói: “giai đoạn chuẩn bị mà chúng tôi thực hiện đạt đến đỉnh điểm sau khi được thực hiện kỹ càng bằng phương pháp đồng nghị trong việc tham vấn Dân Chúa, các Sứ thần, các Thành viên của Hội đồng toàn thể. Những gì đã được chắt lọc từ tất cả những điều này là kết quả được đưa đến trên bàn làm việc của Đức Giáo hoàng.”

Và cuối cùng là xác minh. Theo Đức Hồng y, “điều này có nghĩa là chúng tôi cố gắng đạt được sự chắc chắn nhất có thể, rằng: người được chỉ định sở hữu những phẩm chất cần thiết.”

- Hỏi: Tiến trình chọn lựa các giám mục có thể có rủi ro là bị ảnh hưởng bởi những điểm chung hay điều kiện nhất định nào đó không, và làm thế nào để tránh điều này?

Đức Hồng y Tổng trưởng Bộ Giám mục trả lời: “Như trong tất cả các vấn đề của con người, những người liên quan có thể bị lay động bởi tham vọng, lòng đố kỵ, lợi ích cá nhân. Để tránh điều này, cần phải nuôi dưỡng tinh thần không dính bén trong dân Chúa và trong việc đào tạo các linh mục. Giáo hội không cần những người muốn “leo lên bậc thang xã hội”, những người tìm kiếm những vị trí đầu tiên, nhưng cần những người chân thành muốn phục vụ anh chị em và chỉ cho họ con đường đức tin và sự hoán cải.”

- Hỏi: Điều gì quan trọng nhất trong hồ sơ mục vụ của một giám mục: các ơn tự nhiên, các nhân đức thiêng liêng, hay khả năng điều hành một giáo phận?

Đức Hồng y Marc Ouellet cho biết: “Bộ Giám mục nhận các hồ sơ mục vụ của các ứng viên chưa hoàn thiện, của những người đang trên đường hoàn thiện. Điều chắc chắn quan trọng nơi một linh mục được đề xuất cho chức giám mục là các nhân đức hướng thần và các nhân đức trụ, – khôn ngoan, công bình, can đảm và tiết độ – được gọi là các nhân đức chính yếu của con người. Trên tất cả, điều quan trọng nhất đối với chức vụ giám mục là đức khôn ngoan. Điều này không nên hiểu là sự thận trọng hay rụt rè, mà là sự cân bằng giữa hành động và suy nghĩ trong khi thực hiện một trách nhiệm đòi hỏi nhiều dấn thân và can đảm.” (theo Vatican News).

Chúng con cảm tạ Chúa, cám ơn Cha Gioan Baotixita Nguyễn Huy Bắc đã can đảm vâng lời Tòa Thánh nhận sứ vụ của người mục tử trong Giáo phận của chúng con. Xin Chúa Thánh Thần đồng hành và ban cho vị Giám mục tân cử ơn khôn ngoan, công bình, can đảm và tiết độ để ngài dấn thân xây dựng Giáo phận Ban Mê Thuột mỗi ngày một tốt đẹp hơn, trong sự hướng dẫn của Thần Khí.

Vũ Đình Bình