Hãy sám hối và trở về

Chúa Nhật – IV – MC – C
Hãy sám hối và trở về
 

Trong thư thứ nhất, thánh Gio-an có lời viết: “Thiên Chúa là tình yêu. Tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta được biểu lộ như thế này: Thiên Chúa đã sai Con Một đến thế gian để nhờ Con Một của Người mà chúng ta được sống.”

Hơn hai ngàn năm xa trước, Con Một của Thiên Chúa là Đức Giê-su đã đến gian. Sau ba mươi năm sống ẩn dật tại quê nhà Na-da-rét, Ngài ra đi rao giảng Tin Mừng. Lời rao giảng đầu tiên của Đức Giê-su là một lời mời gọi thiết tha: “Anh em hãy sám hối”.

Ngoài lời mời gọi sám hối, Đức Giê-su còn giảng dạy nhiều điều khác nữa. Một trong những điều thường được Ngài nói đến, đó là tình yêu của Thiên Chúa.

Khi nói đến tình yêu của Thiên Chúa, ngôn sứ Ê-dê-ki-en có lời rằng: “(Người) chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi đường lối để được sống”.

Còn với Đức Giê-su ư! Thưa, Ngài dùng đến dụ ngôn, những dụ ngôn rất đời thường, để phác họa chân dung một vị Thiên Chúa “…là Đấng từ bi và nhân hậu, Người đại lượng và chan chứa tình thương, Người không nỡ với ta như ta đáng tội và không trả cho ta theo lỗi của ta.”

Một trong những dụ ngôn mô tả rõ nét nhất, đã được Đức Giê-su kể, đó là “dụ ngôn người cha nhân hậu”. Dụ ngôn này được ghi lại trong Tin Mừng thánh Luca. (Lc 15, 11-32).

**
Câu chuyện được kể rằng: “Một người kia có hai con trai. Người con thứ nói với cha rằng: Thưa cha, xin cho con phần gia tài con được hưởng”.

Nói… nói đến việc con cái đòi chia gia tài, có thể nói rằng, đó là một câu chuyện, mà người Việt Nam chúng ta mỗi khi nghe đến, đều phải thốt lên “biết rồi khổ lắm nói mãi”.

Với người Do Thái, việc đòi chia gia tài, mà người đòi lại là “con thứ” trong gia đình, thì đó là một hành động phạm luật. (x. Đnl 21, 17). Phạm luật, nhưng người cha không từ chối. Vâng, người cha… “người cha đã chia của cải cho hai con.”

Sau khi được chia của cải… “Ít ngày sau, người con thứ thu gom tất cả rồi trẩy đi phương xa”. Thánh sử Luca không nói, nhưng chúng ta có thể tưởng tượng rằng, trên đường đi, chàng con thứ rất hớn hở vừa đi vừa ca bài Biệt-Kinh-Kỳ. Lời ca rằng: “Bạn ơi! quan hà xin cạn chén ly bôi. Ngày mai tôi đã đã đi xa rồi…”

Vâng, chàng công tử… “công tử vô danh” đã giã từ ngôi nhà thân yêu của mình. Chàng ta “Đi lang thang theo ngày tháng theo đời hoang. Mang hồn đi bốn phương trời.”

Và rồi, chuyện kể tiếp rằng: “Ở đó anh ta sống phóng đãng, phung phí tài sản của mình”. Rồi sao nữa! Thưa, theo lời thánh sử Luca kể lại, thì: “Khi anh ta đã ăn tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong vùng ấy một nạn đói khủng khiếp.”

Kêt quả là: “Anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu…” Thiếu tiền, thiếu ăn… “Anh ta phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng, người này sai anh ta ra đồng chăn heo”.

“Một mình một bóng đời mình một mình một bóng” bên đàn heo, với những chiếc máng đầy thức ăn, người con thứ “ước ao lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng…” Tiếc thay! “chẳng ai cho”.

Buồn tủi nhưng không tuyệt vọng, người con thứ ”hồi tâm và tự nhủ: biết bao người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta lại ở đây chết đói!” Ừ! Tại sao ta lại ngồi ở đây chết bên cái chuồng heo thổ tả này! Vâng, có thể anh ta đã lẩm bẩm như thế!

Mà, thật vậy. Sau khi hồi tâm và tự nhủ, anh ta đã đưa ra một quyết định: “Thôi, ta đứng lên đi về cùng cha, và thưa với người: ‘Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy”.

Chỉ xin “làm công”, chẳng lẽ cha mình không cho sao! Và rồi, chuyện kể rằng: “Thế rồi anh ta đứng lên đi về cùng cha”. (x.Lc 15, 20).

Còn người cha! Thưa, tuy thánh sử Luca không nói gì cả, nhưng chúng ta có thể nghĩ rằng, người cha vẫn hy vọng một ngày nào đó, con ông sẽ “quay đầu là bờ”.

Có người còn nghĩ rằng, có lẽ… có lẽ ở nhà, ông ta đã xây một cái tháp rất cao, để mỗi ngày leo lên đó, phóng tầm mắt quan sát xem bóng dáng con mình có trở về không!

Tất cả… tất cả chỉ là suy diễn cá nhân. Tuy vậy, dù đúng hay sai thì sự thật rất lạc quan. Vâng, một ngày nọ, sau những ngày “như cánh chim… lỡ vui bay phương xa”, người con thứ trở về. Và, khi “anh ta còn ở đằng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông chạnh lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta và hôn lấy hôn để.”

Trước tình yêu chan chứa của người cha, người con thứ, cứ tưởng như mình vừa mới trải qua một cơn mê… một “cơn mê vẫn xanh… dù bao tháng năm đau thương dập vùi”, anh ta cất lên những lời thống hối xót xa: “Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa…”. (x.Lc 15, 21).

Nhận thấy người con thứ “nay trở về ăn năn”, người cha thúc giục các đầy tớ “mau đem áo đẹp ra mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu...”

“Màu tím” của tang tóc đã được biến thành “màu hồng”, màu của niềm vui. (Chúa Nhật hôm nay, thứ IV mùa chay, quý cha cử hành thánh lễ không mặc áo màu tím, thay vào đó mặc áo màu hồng).

Hôm đó, người cha rất vui, ông ta đã sai gia nhân “đi bắt con bê đã vỗ béo làm thịt… mở tiệc ăn mừng”. Ông ta lớn tiếng công bố “con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy”. Và, mọi người bắt đầu ăn mừng.

***
Qua dụ ngôn “người cha nhân hậu”, có lẽ ai trong chúng ta cũng đều biết, người cha trong dụ ngôn, chính là hình ảnh Thiên Chúa.
Và, qua những gì người cha đã xử sự với người con thứ, chúng ta có thể thấy, Thiên Chúa quả là Đấng “Chẳng trách cứ luôn luôn. Không oán hờn mãi mãi”. Thiên Chúa không đòi hỏi “công đức” của con người, nhưng Thiên Chúa nhìn đến sự “hồi tâm và hối cải” nơi con người.

Người con thứ trong dụ ngôn đã không có được một việc làm nào được gọi là “tốt lành”, ngoại trừ việc “nuốt hết của cải của cha với bọn điếm”, thế nhưng, nhờ anh ta hồi tâm và hối cải, nhận ra mình đã “đắc tội với Trời và với cha”, một dấu chỉ của “sám hối “, cho nên anh ta đã nhận được một cách nhưng không, lòng từ bi và nhân hậu của người cha.

Thánh Phaolô, người đã có kinh nghiệm về điều này, khẳng định rằng “Mọi sự ấy đều do bởi Thiên Chúa là Đấng đã nhờ Đức Kitô mà cho chúng ta được hòa giải với Người” (2 Cor 5, 18).

Tiếp đến, ngài tông đồ dân ngoại nhấn mạnh: “Trong Đức Ki-tô, Thiên Chúa đã cho thế gian được hòa giải với Người. Người không còn chấp tội nhân loại nữa, và giao cho chúng tôi công bố lời hòa giải.”

Nhắc đến những lời thánh Phao-lô nói để làm gì? Thưa, để chúng ta, nếu đã lỡ “đắc tội với Chúa”, thì hãy hồi tâm và tự nhủ: “Thôi, ta đứng lên… đi đến tòa giải tội.” Đó, đó là một việc làm, cần làm ngay hôm nay, bây giờ.

Vâng, ân huệ của lòng Chúa thương xót, là đến tòa-giải-tội. Đừng nghi ngờ gì cả. Đừng nghi ngờ vào lòng Chúa thương xót. Và đừng “nổi giận” như người con cả trong dụ ngôn đã nổi giận “không chịu vào nhà” trước lòng thương xót của người cha đối với em mình.

Này anh hai ơi! Anh đã quên sao! Chẳng phải là cha đã “chia của cải cho (cả) hai con” sao! Thế thì, có gì phài kèn cựa với em mình, khi thấy người cha “đã làm thịt một con bê béo” đãi đằng cậu ấy!

Có gì phải ganh tỵ vì “chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con”, để làm một cái lẩu dê, “ăn mừng với bạn bè”! Sao (hồi ấy) anh không mạnh dạn đến “xin cha một con dê!”

Một ngày nọ, Đức Giê-su dạy rằng: “Cứ xin thì sẽ được”. Ngài nói tiếp: “Có người nào trong anh em, khi con mình xin cái bánh, mà lại cho nó hòn đá? Hoặc nó xin con cá, mà lại cho nó con rắn? Vậy nếu anh em vốn là kẻ xấu mà còn biết cho con cái mình những của tốt lành, phương chi Cha anh em. Đấng ngự trên trời, lại không ban những của tốt lành cho những kẻ kêu xin Người sao?”

Thế nên, nếu chúng ta (lỡ) là người anh cả, “đừng ganh tỵ”, thánh Phao-lô có lời khuyên như thế. Cũng đừng nghi ngờ tình yêu thương vô bờ bến của Thiên Chúa.

Đã có lần Đức Giê-su nói: “Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tùy ý định đoạt về những gì là của tôi sao?” Anh hai trong dụ ngôn (có lẽ) đã quên. Phần chúng ta, đừng quên lời Chúa nói, nhé!

Trở lại với người con thứ, rất có thể, trong từng giai đoạn của một đời người, chúng ta là “hiện thân của người con thứ”. Chúng ta đòi Chúa phải ban cho cái này. Chúng ta chất vấn Chúa rằng thì-là-mà, sao Ngài không cho chúng ta điều chúng ta muốn.

Khi có một chút kiến thức và học vấn, chúng ta kiêu hãnh và ngạo mạn, nhìn mái ấm “gia đình Kitô giáo” bằng nửa con mắt. Xem niềm tin truyền thống mà Giáo Hội truyền dạy, không phá thai, không hôn nhân đồng tính, không ly dị, như là rào cản cho một cuộc sống văn minh, tiến bộ, ngày nay.

Chớ có dại mà lớn tiếng “xin cha chia cho con phần tài sản con được hưởng.” Chớ có dại rời bỏ mái ấm gia đình Ki-tô giáo, háo hức tìm kiếm chủ thuyết mới, những chủ thuyết chỉ sản sinh bạo lực lẫn hận thù, hô hào tự do luyến ái, tự do phò lựa chọn, tự do thờ quấy và phù phép v.v…

Cuối cùng, rồi cũng dẫn chúng ta đến những “cơn đói” khác, nghiêm trọng hơn. Đó là, những cơn đói, “đói tiền, đói tình, đói quyền lực, đói danh vọng”, những cơn đói mang nặng “thú tính”.

****
Hôm nay, sau khi đọc xong “dụ ngôn người cha nhân hậu”, chúng ta nghĩ gì? Chúng ta là người con cả hay người con thứ?

Nhà thần học người Hà Lan, Henri Nouwen, sau khi đọc xong dụ ngôn này, thú nhận rằng nó đã tác động phần nào cuộc hành trình tâm linh của ông. Và ông đã để lại một lời khuyên, khuyên rằng, “tất cả mọi người Kitô hữu, kể cả ông, luôn phải chiến đấu để được giải thoát khỏi những ‘sự yếu đuối’ cố hữu, thể hiện qua tính cách của hai anh em, hầu có thể trải nghiệm sự tăng trưởng tâm linh mà trở thành người cha hy sinh, sẵn sàng ban cho và sẵn lòng tha thứ” (nguồn: internet).

Đúng vậy, chúng ta phải chiến đấu. Và, cách chiến đấu hiệu quả nhất đó là: “Hãy tự vấn lương tâm để nhận thức được nếp sống hiện tại của mình. Chúng ta cần thành khẩn tự nhủ, như đứa con hoàng đàng, về những gì mình đã làm và chưa làm được trong mối quan hệ với Thiên Chúa và với dân Ngài. Ta nên tự hỏi, mình đang hướng về đâu, trong cuộc sống đời này. Và khi nhận ra là cần phải thay đổi, ta nên tự ấn định một việc đền tội, phương pháp này sẽ giúp đảo ngược nếp sống chúng ta”.

Cha Charles E. Miller, có lời dạy như thế. Kèm theo là một lời khuyên: “Hễ có tinh thần sám hối và tham gia cách nghiêm túc Bí Tích Giải Tội, thì đến cuối mùa chay, anh chị em sẽ nghe Chúa Cha phán: Chúng ta hãy mở tiệc ăn mừng, vì các con Ta, nay đã trở về cùng Ta.”

Vâng, để được tham dự bàn tiệc, chúng ta chỉ cần khiêm hạ đến với Bí Tích Giải Tội. Nói theo cách nói Tin Mừng, đó là: Hãy sám hối và trở về.

Petrus.tran