Cúng Tổ Nghiệp!
Song song với việc thờ cúng ông bà tổ tiên, cúng tổ nghiệp là văn hóa tâm linh dân gian nhằm ghi nhớ công ơn của các vị có công khai sáng các ngành nghề giúp dân an cư lạc nghiệp.
Một số người dân Việt coi việc thờ tổ nghiệp như “Tôn giáo”. Họ tin các tổ nghiệp đã thành “Thần”, có quyền phép và sẽ “Độ” cho cuộc sống những ai thờ cúng vị này.
Vậy người Công Giáo có nên cúng tổ nghiệp không?
Xét về hành vi, việc cúng tổ nghiệp cũng giống như việc thờ cúng ông bà tổ tiên đã được giáo quyền cho phép nên không sai.
Tuy nhiên, hành vi này chỉ mang tính kính nhớ và tri ân công lao các bậc tổ tiên mà thôi. Chúng ta rất dễ lầm lẫn và biến tướng hành vi này thành “nghi thức tôn giáo”, coi tổ nghiệp như thần tiên (ngang với Chúa) để cầu mong họ về “Độ” cho ta làm ăn. Điều này này sẽ làm cho những người Công giáo yếu đức tin và nền tảng giáo lý lây nhiễm thói mê tín dị đoan.
Tôi lấy ví dụ: Có gia đình Công giáo kia mở tiệm trang điểm. Ngày khai trương đúng ra nên tập họp anh em đọc kinh xin Chúa chúc lành cho công việc làm ăn của mình. Nếu cơ sở là nhà mới thì kết hợp làm phép nhà cho long trọng. Thay vì vậy, họ bày ra mâm cúng nhang đèn trái cây… gom quân lại đứng lạy như giới nghệ sĩ thờ tổ nghiệp trình diễn trên mạng xã hội. Xem cách thức đủ thấy họ không hề ý thức Chúa mới làm chủ tất cả cuộc đời mình, mà dốc hết niềm tin vào cái ông tổ nghiệp “độ”. Hiện tượng này đang nhan nhản trên fb.
Ở xứ tôi đang mục vụ, bà con mua được phương tiện làm ăn mới là đến xin Cha làm phép chúc lành. Ý thức đó chứng minh cho niềm tin Chúa mới làm chủ tất cả cuộc sống này. Dù sau này làm ăn thành đạt hay thất bại, họ vẫn xác tín vào Thánh ý của Chúa, nhờ đó mà thắng không kiêu bại không nản, sống phó thác cuộc đời cho Chúa.
Người Công giáo hãy thể hiện niềm tin tuyệt đối của mình vào Thiên Chúa. Giáo hội đã chuẩn bị sẵn các Á Bí Tích với những nghi thức và lời cầu xin hết sức ý nghĩa cho mọi sinh hoạt tốt lành của cuộc sống chúng ta. Vậy việc gì chúng ta phải xua theo thói đời mà bắt chước những hành vi gây nguy hiểm cho đức tin của mình.
Có chăng bày ra “Cúng tổ nghiệp” để có cái chia sẻ và quảng cáo nghề trên fb!
Khai trương bằng lời kinh và phép lành của Chúa mà đem lên fb còn đẹp và giá trị gấp ngàn lần.
Lm. Giuse Nguyễn Đức Thịnh
(30/09/2020)