Edith Stein đã giúp tôi trở thành một người đàn bà
Vũ Văn An
Tâm sự của Carly Andrews - Life Institute - đăng ngày 20/09/2013 (https://aleteia.org/2013/09/20/how-edith-stein-made-me-a-woman/)
Tôi đang ẩn núp trong bóng tối thì bà đến, tát tôi một cú tát thật đau và đẩy tôi tỉnh táo bước vào cuộc sống.
Tôi nhận thấy có điều gì đó không ổn khi tôi bước vào cuộc tranh cãi với một số bạn bè về ngôn ngữ hoàn toàn mang phái tính.
Tôi không hiểu sao họ không hiểu điều này - đặc biệt trong lĩnh vực học thuật - khi đụng đến việc sử dụng ngôn ngữ, đàn bà là công dân hạng hai. Điều này đã làm dấy lên một cuộc thảo luận khá sôi nổi (giữa họ và tôi) về sự áp bức đàn bà nói chung.
Một người bạn của tôi đã lặng lẽ đề nghị tôi đọc Edith Stein. Tôi khinh thường hất cô ấy ra. “Tôi không phải là người có vấn đề” tôi tự nhủ.
Cuối cùng tôi bỏ đi, nóng bừng cả người đến tận cổ và có nhiều khả năng họ nghĩ tôi là người theo chủ nghĩa duy nữ cứng rắn. Tôi đâu phải thế, nhưng điều này khiến tôi nhận ra rằng tôi rất giận đàn ông.
Hơn nữa, việc trải nghiệm nhiều người đàn ông thực sự tốt lành trong cuộc hành trình của tôi với Cộng đồng Emmanuel năm đó - các linh mục, các người cha, các anh em và con trai – càng khiến tôi lưu ý đến sự bất nam tính đơn thuần của những người đàn ông mà tôi đã trải qua trong cuộc sống riêng của mình và những tổn hại đau đớn do nó gây ra. Nhắc lại điều này chỉ càng làm tôi tức giận hơn.
“Được rồi, Houston” Cuối cùng tôi nói sau khi bớt nóng, “Tôi nghĩ chúng ta có vấn đề”
Sự tương tác khó chịu trên với bạn bè khiến tôi hiểu rằng tôi đã bị thương nhiều hơn những gì tôi có thể nhận ra. Tất cả những nỗ lực và thử thách tôi đã trải qua khi cố gắng tìm cách chữa lành trong những năm gần đây và tôi đột nhiên rơi vào tuyệt vọng và đau đớn. Cảm thấy như mình phải bắt đầu lại từ đầu.
Tôi không biết phải làm gì với bản thân. Tôi bắt đầu cuộn mình trở lại với bóng tối.
Trong lúc tuyệt vọng, tôi lấy cuốn sách mà người bạn đã giới thiệu có tên là 'Woman' (Đàn bà), đây là tuyển tập các trước tác về bản chất tư cách đàn bà của Edith Stein (Tân tòng gốc Do Thái, Nữ tu Cát minh, nhà triết học ngoại hạng, nạn nhân phòng hơi ngạt của Đức Quốc xã, Thánh nữ và NGÔI SAO NHẠC ROCK toàn diện).
Tôi bỗng qùy gối xuống. “Vâng, lạy Chúa” Tôi nói “Con đây. Con xa lạc, con suy sụp và con xin dâng những gì bản ngã khốn cùng nhỏ nhoi của con có cho Chúa”. Sau đó, không phải là không có chút bối rối, tôi bắt đầu cầu nguyện với cuốn sách.
Tôi bắt đầu đọc; càng đọc, máu của tôi càng sôi lên… những từ ngữ, những từ xuyên thấu đó - chúng bắt đầu chạy như sấm chớp xuyên thấu tâm trí tôi, khiến tôi quay cuồng.
“Đàn bà tự nhiên tìm cách nắm lấy những gì sống động, có tính bản vị và toàn bộ. Nâng niu, canh giữ, bảo vệ, nuôi dưỡng, thúc đẩy sự trưởng thành là niềm khao khát mẫu thân đầy tự nhiên của nàng.
“Hồng phúc làm mẹ cho phép người đàn bà quan tâm và tương cảm trong những lĩnh vực khác xa với mối quan tâm đến mình của nàng.
“Tất cả đàn bà đều có ơn gọi tự nhiên là làm vợ và làm mẹ…”
Càng đọc, tôi càng nhận ra rằng tôi không hề giống với người đàn bà mà Edith đang mô tả và tất cả những đặc điểm điển hình của nam giới được bà mô tả, tôi đều sở đắc, và sở đắc một cách dư thừa không kém. Tôi có khuynh hướng suy nghĩ trừu tượng, tôi có một sự độc lập ngang ngạnh đến mức tôi không dựa dẫm và tin tưởng vào ai khác ngoài bản thân mình…
… Và rồi CÚ TÁT! Một tia chớp Sự thật làm tôi choáng váng hoàn toàn và xé toạc trái tim tôi như một trái banh vỡ nát…
Trước đây, tôi không phải là một người đàn bà.
Tôi chết đứng trên đường đi trước đây của mình. Đó là một tiết lộ tàn khốc và tan nát, dẫn đến việc tôi hoàn toàn tự hủy hoại bản thân. Tôi đã không phải là một người đàn bà. Tôi đã không phải là người mà Chúa Kitô muốn tôi trở thành, tôi đã không sống theo ơn gọi tự nhiên của mình, do đó tôi đã không sống trong sự thật của Người, tôi đã không sống trong thân thể của Chúa Kitô - và bên ngoài Chúa Kitô, không có gì cả, không có sự sống. Tôi rơi vào cõi không hiện hữu.
Tôi đã luôn chắc chắn về bản thân và nghĩ tôi hiểu rõ bản thân mình, nhưng hóa ra tôi đã không hề là người mà tôi nghĩ. Cả cuộc đời tôi đã là một sự bóp méo bản ngã thật của mình và bây giờ tôi phải học cách trở thành một người đàn bà lại từ đầu.
Tôi ngồi tê liệt trước tiết lộ này; rồi khóc sụt sùi, rất lâu.
Tôi tiếp tục đọc.
Edith đã giúp tôi nhận ra rằng điều này là do cả tội lỗi của chính tôi cũng như các hoàn cảnh của cuộc sống tôi: cả thời thơ ấu và khi trưởng thành của tôi - mặc dù mẹ tôi rất tuyệt vời - tôi đã không nhận được tự do, trong việc tương tác với những người đàn ông không hành động như những người đàn ông đích thực, để học biết ý nghĩa của việc trở thành một người đàn bà đích thực, con gái của Đức Maria.
Trong những hoàn cảnh trên, tôi đã khai triển các thuộc tính của đàn ông cũng như đàn bà, khi cố gắng lấp đầy khoảng trống đó trong đời mình, nơi không có người đàn ông đích thực nào để hướng dẫn và bảo vệ. Tôi đã cố gắng sống hoàn toàn độc lập và không nhìn nơi ai ngoài bản thân mình để được nuôi dưỡng chỉ vì mình không muốn bị tổn thương.
Điều này cùng với thái độ khinh bỉ và giận dữ của tôi đối với đàn ông nói chung, đã dẫn đến tư cách đàn bà tiêu cực của tôi. Cố gắng sống cuộc sống hài hòa của một người đàn ông đích thực cùng kết hợp với một người đàn bà đích thực – bởi một mình tôi – chính là điều cuối cùng đã biến thái và bóp méo con người đích thực của tôi, và dựng lên một bức tường ngăn cách giữa tôi và Chúa.
Bây giờ mặc dù sự tiết lộ này vô cùng đau đớn, nó đồng thời cũng đẹp đẽ vô cùng, vì lần đầu tiên, tôi nhận thức được ý nghĩa của việc làm một người đàn bà; Đó là một điều tuyệt vời, tôn kính và cao quý (ngay cả khi tôi chưa phải là một người như thế). Lần đầu tiên tôi thấy mình có thể trở thành một con người đẹp đẽ như thế nào nếu tôi nỗ lực bước vào cuộc hành trình.
Tôi đã nhìn Chúa Kitô một cách mới mẻ, với đôi mắt mới mẻ; đôi mắt buổi đầu của một người đàn bà. Nó đã tạo nên sự kết hợp thân mật và dịu dàng nhất với Người. Nó giống như một bức màn được vén lên trước mặt tôi và Người, và tôi tiến gần trái tim thần thiêng và thánh thiêng nhất của Người hơn một bước. Tôi cảm thấy lòng thương xót của Người trong nỗi thống khổ của tôi. Tình yêu của Người đã ôm lấy tôi như một đứa con nhỏ mọn và gói trọn trái tim nhỏ bé tan nát của tôi trong trái tim Người.
***
Đúng, thưa Thánh Edith, chắc chắn ngài có cách của ngài đối với con!
Nhưng mặc dù ngài đã giúp tôi suy sụp, Thánh Edith cũng chỉ cho tôi con đường tiến lên phía trước: làm thế nào xây dựng mình trở lại với cuộc sống đích thực trong Chúa Kitô:
“Trong Giao Ước Mới, con người chu toàn phần của mình vào công cuộc cứu chuộc qua sự kết hợp bản thân gần gũi nhất với Chúa Kitô: nhờ đức tin… đức cậy… đức mến… chiêm niệm… Thánh Thể… phụng vụ”.
Và thế là cuộc hành trình dài đi vào tư cách đàn bà bắt đầu. Nhưng bắt đầu từ đâu?
Có điều gì đó về Đức Maria
Thánh Edith đã giúp tôi hiểu rằng Đức Maria, siêu sao riêng của thiên đàng, là hình mẫu tối hậu của tôi ở trong đời:
“Nếu chúng ta muốn trình bày một cách tương phản hình ảnh một cá tính đã phát triển đến mức tinh ròng về người phối ngẫu và người mẹ như lẽ ra nó phải là theo ơn gọi tự nhiên của nàng, chúng ta phải nhìn lên Đức Trinh Nữ Maria. Ở tâm điểm đời ngài là con trai của ngài. Ngài chờ đợi sự ra đời của Người trong niềm mong đợi hạnh phúc; ngài săn sóc chăm lo thời thơ ấu của Người; thật vậy, gần hay xa, bất cứ nơi nào Người muốn, ngài đi theo Người trên con đường của Người; ngài ôm thi thể bị đóng đinh trong vòng tay của mình; ngài thực thi thánh ý của người đã ra đi. Nhưng ngài làm tất cả những điều này không phải như hành động của ngài: trong tất cả những điều này, ngài là người hầu gái của Chúa; ngài chu toàn điều Thiên Chúa đã kêu gọi ngài thực hiện. Và đó là lý do tại sao ngài không coi đứa con như tài sản của riêng mình: ngài chào đón Người từ bàn tay Thiên Chúa; ngài đặt Người trở lại trong bàn tay Thiên Chúa…
“Nếu chúng ta phải coi Mẹ Thiên Chúa như người phối ngẫu, chúng ta sẽ tìm thấy một sự tín thác âm thầm, vô giới hạn, một sự tín thác, ngược lại, phụ thuộc vào sự tín thác vô giới hạn, sự vâng phục thầm lặng, và sự hiệp thông rõ ràng là trung thành trong đau khổ. Ngài làm tất cả những điều này trong phục tùng thánh ý Thiên Chúa, Đấng đã ban chồng ngài trên ngài như một người bảo vệ nhân bản và người hướng dẫn hữu hình".
Vì vậy, bất kể sau cùng tôi đã làm gì với cuộc sống của mình, có một điều chắc chắn - tôi nên coi Đức Maria như hình mẫu của mình để khôi phục bản chất nữ tính hư hỏng, sa đọa của tôi trở lại với các đỉnh cao của nó trong nguyên lý ơn gọi, và luôn luôn là “một người hầu gái của Chúa ở khắp mọi nơi… Nếu mỗi người đàn bà đều là hình ảnh của Thiên Chúa, là người phối ngẫu của Chúa Kitô, một tông đồ của trái tim thần linh, thì mỗi người sẽ hoàn thành ơn gọi nữ tính của mình bất kể họ sống trong những điều kiện nào và đời họ chìm đắm trong hoạt động trần tục nào”.
Nhưng vẫn còn một vấn đề. Tôi còn thực tại đời mình phải đối diện với. Nói một cách thực tiễn, chưa có gì thay đổi cả; tôi vẫn chưa có bất cứ người đàn ông nào trong đời để bảo vệ hoặc hướng dẫn tôi. Tôi tự hỏi bản thân: "Làm thế nào tôi có thể tìm được sự cân bằng trong việc duy trì nữ tính của mình trong cuộc sống hàng ngày?"
Thánh Edith lại đã có câu trả lời một lần nữa!
“Bất cứ ai tìm cách tham khảo ý kiến với Thiên Chúa Thánh Thể trong mọi mối quan tâm của mình, bất cứ ai để mình được thanh tẩy bởi quyền năng thánh hóa phát xuất từ lễ hy sinh trên bàn thờ, dâng mình cho Chúa trong hy lễ này, bất cứ ai tiếp nhận Chúa trong sâu thẳm linh hồn mình trong Sự hiệp thông thánh thiện, thì chỉ có thể được lôi cuốn sâu xa và mạnh mẽ hơn bao giờ hết vào dòng chảy của sự sống Thần linh, được tháp nhập vào Nhiệm thể Chúa Kitô, trái tim nàng được hoán cải trở nên giống như trái tim thần linh.
"Vì vậy, linh hồn nàng được tự do tham gia vào sự sống thần linh khi chúng ta giao phó mọi phiền muộn của mình cho trái tim thần linh."
Nghĩa là tham dự vào hồng phúc tối thượng của Người. Trong hy lễ trên bàn thờ, tôi dâng đời tôi trong nét viên mãn của nó với mọi buồn phiền và khó khăn của nó và để đáp lại tôi được tiếp nhận thân thể của Chúa Kitô, nguồn hỗ trợ, chữa lành và sự sống cụ thể của tôi.
Và còn nhiều hơn thế nữa! Thánh Edith nói rằng:
“Việc tham dự vào sự sống thần linh tự nó có một sức mạnh giải phóng; nó làm giảm bớt sức nặng của những mối quan tâm trần thế của chúng ta và ban cho chúng ta một chút vĩnh cửu ngay trong sự hữu hạn này, một phản chiếu của phước hạnh, một sự biến đổi thành ánh sáng. Nhưng lời mời bước vào sự biến đổi này trong lãnh thổ Thiên Chúa là do chính Thiên Chúa ban cho chúng ta trong phụng vụ của Giáo Hội. Do đó cuộc sống của một người đàn bà Công Giáo chân chính cũng là một cuộc sống phụng vụ. Bất cứ ai cầu nguyện cùng với Giáo Hội trong tinh thần và sự thật đều biết rằng toàn bộ cuộc sống của mình phải được đào tạo bằng đời sống cầu nguyện này.
“Nguyên tắc đào tạo sâu thẳm nhất của linh hồn người đàn bà là tình yêu tuôn trào từ trái tim thần linh trong đời sống Thánh Thể và phụng vụ”.
Vì vậy, câu trả lời cuối cùng của Thánh Edith cho mọi vấn đề của tôi là: kết hợp mật thiết với Chúa Kitô bằng cách sống một đời sống Thánh Thể và phụng vụ, với Đức Maria như mẫu gương hoàn hảo của tôi.
Bất kể tôi có một người đàn ông nào trong đời mình hay không, tôi vẫn phải lấy Chúa Giêsu làm người phối ngẫu yêu dấu của tôi; tìm kiếm sự hướng dẫn của Người, sự an ủi của Người, sự bảo vệ của Người; qua lời cầu nguyện, kinh thánh, chiêm niệm và hơn hết bằng cách tiếp nhận Người nơi bàn thờ, hiến dâng bản thân tôi để đáp lại.
Đó là cách cụ thể để sống nữ tính đích thực trong cảnh hỗn loạn của thế giới, trong tính thực tế của cuộc sống hàng ngày. Đó là cách tôi trở thành một người đàn bà trong Chúa Kitô.
Cuộc hành trình cho đến nay là một chặng đường gian nan nhưng đẹp đẽ, mỗi ngày vượt qua ngày tiếp theo, bởi vì mỗi ngày tôi đến gần Người hơn một chút. Tôi cũng đã để mắt đến những người đàn ông thực sự tốt lành xung quanh tôi, bất kể là những người cha, những người con trai, những ông chồng hay các linh mục, và giữ họ trong tầm mắt của tôi, như những hình mẫu của nam tính.
Một điều được tôi nhận ra trong cuộc hành trình nhỏ bé của đời mình là con đường hoàn thiện bản thân trong tư cách đàn bà của tôi không phải là con đường sẽ kết thúc ở đời này. Tôi sẽ không bao giờ đạt được sự hoàn hảo trọn vẹn vì tôi không phải là Đức Maria. Tôi là một hữu thể tội lỗi và có giới hạn. Nhưng điều này tự nó có một vẻ đẹp nào đó, vì mỗi ngày tôi đều có cơ hội chọn việc thăng hoa hơn một chút trong tư cách đàn bà của mình và do đó bước vào sự hiệp thông ngày càng chặt chẽ hơn với Chúa Kitô.
Như tôi thấy (nhờ Thánh Edith), cuộc hành trình trở thành một người đàn bà đích thực là một chuyến tàu lửa vừa dài vừa lớn, Chúa Kitô là đích đến và Đức Maria mẹ Thiên Chúa là người dẫn đường.
Tôi xin thưa, tất cả hãy lên tàu!
Xin đặc biệt cảm ơn Thánh Edith, nếu không có ngài, tôi vẫn là người lạc lối.