Lời Chúa THỨ HAI TUẦN 32 THƯỜNG NIÊN

10/11/2025
Thứ hai tuần 32 THƯỜNG NIÊN
Thánh Lêô Cả, giáo hoàng, tiến sĩ Hội Thánh

Lc 17,1-6

tha thứ như chúa thứ tha
“Dù nó xúc phạm đến anh một ngày đến bảy lần,…” (Lc 17,1-6)

Suy niệm: Những ai đọc truyện “Tam Quốc Chí” không thể không nhớ tích chuyện “Khổng Minh thất cầm Mạnh Hoạch.” Để thu phục Mạnh Hoạch, thủ lãnh một bộ tộc hùng mạnh ở Vân Nam, Khổng Minh dùng mưu kế bắt sống ông ta rồi lại tha về, để cho ông chiêu mộ binh mã đánh trận phục thù. Cứ như thế, bảy lần bị bắt rồi lại bảy lần được tha, Mạnh Hoạch khẩu phục tâm phục, trở thành chư hầu trung thành của nhà Thục Hán. Đối với Thiên Chúa thì sự so sánh như thế vẫn tỏ ra bất cập. Ngài là Đấng vô cùng thánh thiện, bất kỳ sự xúc phạm nào đến Ngài cũng là vô cùng nặng nề. Vì thế khi Ngài tha thứ cho chúng ta nhờ giá máu châu báu của Người Con Chí Ái của Ngài, thì sự tha thứ của Ngài là không giới hạn. Chúa Giê-su dạy: là con cái của Thiên Chúa, chúng ta phải tha thứ cho nhau như Thiên Chúa đã tha thứ cho chúng ta: “Dù người anh em xúc phạm đến anh một ngày đến bảy lần, rồi bảy lần trở lại nói với anh: ‘Tôi hối hận,’ thì anh cũng phải tha cho nó.”

Mời Bạn: Theo tính tự nhiên, tha thứ, không phải là chuyện dễ dàng, thậm chí lắm khi không thể được. Thế nhưng một khi Con Thiên Chúa đã chết để tha thứ những gì chúng ta xúc phạm đến Ngài thì việc tha thứ cho nhau đã trở thành điều có thể làm và hơn nữa buộc phải làm. Vậy mỗi khi có ai xúc phạm đến bạn, hãy nhìn lên thánh giá để nhớ rằng nơi đó mình đã được tha thứ để chính mình cũng mở lòng ra mà tha thứ cho anh chị em.

Sống Lời Chúa: Sẵn sàng đi bước trước để làm hoà, tha thứ cho người khác mỗi khi có chuyện xích mích, bất hoà.

Cầu nguyện: Đọc kinh Lạy Cha.

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
Thứ hai tuần 32 THƯỜNG NIÊN

Ca nhập lễ

Xin cho lời tôi khẩn nguyện thấu đến tai Chúa; lạy Chúa, xin Chúa lắng tai nghe tiếng tôi kêu cầu.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Thiên Chúa toàn năng và nhân hậu, xin đẩy xa những gì cản bước tiến chúng con, trên đường về với Chúa, để một khi xác hồn thanh thản, chúng con được hoàn toàn tự do thực hiện ý Chúa. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I: (Năm I) Kn 1, 1-7

“Thần trí khôn ngoan thì nhân hậu; Thánh Thần Chúa tràn ngập hoàn cầu”.

Khởi đầu sách Khôn Ngoan.

Hỡi các vị lãnh đạo trần gian, hãy chuộng đức công chính. Hãy tưởng nghĩ về Chúa cách ngay lành, và hãy tìm kiếm Người với tâm hồn đơn sơ. Vì những ai không thử thách Chúa, sẽ gặp thấy Người, và Người sẽ tỏ mình cho những ai tin vào Người. Vì chưng, những tà ý làm xa cách Chúa, và quyền năng bị thử thách sẽ sửa phạt những kẻ ngu đần đó. Sự khôn ngoan sẽ không ngự vào tâm hồn gian ác, và không ở trong thân xác nô lệ tội lỗi. Vì Thánh Thần, Ðấng dạy dỗ chúng ta, sẽ xa tránh kẻ gian dối, lánh xa những tư tưởng ngông cuồng, và lui đi khi sự gian ác tới.

Thần trí khôn ngoan thì nhân hậu, nhưng không tha thứ kẻ nói lộng ngôn. Vì Thiên Chúa thấu suốt tâm can kẻ ấy, Người thực sự kiểm soát lòng nó và nghe lời nó nói. Vì thần trí Chúa tràn ngập hoàn cầu. Người nắm giữ mọi sự, và thông biết mọi lời.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: 138, 1-3. 4-6. 7-8. 9-10

Ðáp: Lạy Chúa, xin hướng dẫn con trong đường lối đời đời

Xướng: Lạy Chúa, Ngài thăm dò và biết rõ con, Ngài biết con, lúc con ngồi khi con đứng. Ngài hiểu thấu tư tưởng con tự đàng xa, khi con bước đi hay nằm nghỉ, Ngài thấy hết, Ngài để ý tới mọi đường lối của con.

Xướng: Khi lời nói chưa lên tới đầu lưỡi, thì kìa, lạy Chúa, Ngài đã biết cả rồi; sau lưng hay trước mặt, Chúa bao bọc thân con, và trên mình con, Chúa đặt tay. Ðối với con, sự thông minh này quá ư huyền diệu, quá cao xa, con thực không thể hiểu ra.

Xướng: Con đi đâu xa khuất được thần linh của Chúa? Con trốn đâu cho khỏi thiên nhan Ngài? Nếu con leo được tới trời, thì cũng có Ngài ngự đó, nếu con nằm dưới âm phủ, thì đây cũng có mặt Ngài.

Xướng: Nếu con mượn đôi cánh của hồng đông, và bay đến cư ngụ nơi biên cương biển cả, tại nơi đây cũng bàn tay Chúa dẫn dắt con, và tay hữu Ngài nắm giữ con.

Bài Ðọc I: (Năm II) Tt 1, 1-9

“Thiết lập các Trưởng lão trong mỗi thành như cha đã căn dặn con”.

Khởi đầu bức thư của Thánh Phaolô Tông đồ gửi cho Titô.

Phaolô, tôi tớ Thiên Chúa, cùng là Tông đồ của Ðức Giêsu Kitô, để rao giảng đức tin cho những kẻ được Thiên Chúa kén chọn và làm cho họ nhận biết chân lý; chân lý đó giúp họ ăn ở đức hạnh và ban cho họ niềm hy vọng sống đời đời mà Chúa, Ðấng chẳng hề nói dối, đã hứa từ thuở đời đời. Khi đã đến thời, Người đã tỏ lời Người ra bằng việc rao giảng mà Người đã uỷ thác cho cha theo lệnh của Thiên Chúa là Ðấng cứu chuộc chúng ta. Gửi cho Titô, con yêu dấu thuộc cùng một đức tin. Nguyện ân sủng và bình an của Thiên Chúa Cha và của Chúa Giêsu, Ðấng Cứu chuộc chúng ta, ở cùng con.

Lý do Cha để con ở lại đảo Crêta là để con chỉnh đốn những gì còn thiếu sót, và thiết lập các Trưởng lão trong mỗi thành như cha đã căn dặn. Con người được chọn phải là người không có gì đáng trách, chỉ kết hôn một lần; có con cái ngoan đạo, không mang tiếng buông tuồng hoặc ngỗ nghịch. Vì chưng, chủ tịch cộng đoàn, theo tư cách là người quản lý của Chúa, phải là người không có gì đáng trách, không kiêu căng, không nóng nảy, không mê rượu, không gây gỗ, không trục lợi đê hèn, nhưng hiếu khách, hiền lành, tiết độ, công minh, thánh thiện, tiết hạnh, nắm giữ lời chân thật hợp với đạo lý, để có thể dùng đạo lý lành mạnh mà khuyên dụ và phi bác những kẻ chống đối.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 23, 1-2. 3-4ab. 5-6a

Ðáp: Lạy Chúa, đó là dòng dõi tìm kiếm long nhan Chúa (x. c. 6).

Xướng: Chúa là chủ trái đất và mọi vật làm sung mãn nó, chủ địa cầu và muôn loài cư trú ở trong. Vì chính Ngài xây dựng nó trên biển cả, và Ngài giữ vững nó trên chỗ nước nguồn. 

Xướng: Ai khá trèo lên cao sơn của Chúa, ai được đứng trong nơi thánh của Ngài? Người tay vô tội và lòng thanh khiết, người không để lòng xu hưởng bả phù hoa. 

Xướng: Người đó sẽ được Chúa chúc phúc cho, và được Thiên Chúa là Ðấng cứu độ ban ân thưởng. Ðó là dòng dõi người tìm kiếm Chúa, người tìm long nhan Thiên Chúa nhà Giacóp. 

Alleluia: Mt 11, 25

Alleluia, alleluia! – Lạy Cha là Chúa trời đất, Con xưng tụng Cha, vì Cha đã mạc khải những mầu nhiệm nước trời cho những kẻ bé mọn. – Alleluia.

Phúc Âm: Lc 17, 1-6

“Dù một ngày bảy lần nó trở lại nói cùng con rằng: Tôi hối hận, thì con hãy tha cho nó”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Luca.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Không thể nào mà không xảy ra gương xấu, nhưng vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu. Thà nó bị cột cối đá vào cổ mà ném xuống biển còn hơn là làm gương xấu cho một trong những trẻ nhỏ này.

“Các con hãy cẩn thận: nếu có anh em con lỗi phạm, con hãy răn bảo nó, và nếu nó hối cải, thì hãy tha thứ cho nó; cho dù một ngày nó phạm đến con bảy lần, và bảy lần nó trở lại nói cùng con rằng: “Tôi hối hận”, thì con hãy tha thứ cho nó”.

Các Tông đồ thưa với Chúa rằng: “Xin Thầy ban thêm lòng tin cho chúng con”. Chúa liền phán rằng: “Nếu các con có lòng tin bằng hạt cải, thì dẫu các con khiến cây dâu này rằng: “Hãy tróc rễ lên và xuống mọc dưới biển”, nó liền vâng lời các con”.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, xin mở lượng khoan hồng đoái nhìn lễ vật Hội Thánh Chúa tiến dâng; để khi cử hành lễ tưởng niệm Con Chúa chịu khổ hình thập giá, chúng con biết đem cả tâm hồn lãnh nhận ơn phục sinh. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Chúa chăn nuôi tôi, tôi chẳng thiếu thốn chi, trên đồng cỏ xanh rì, Người thả tôi nằm nghỉ, Người hướng dẫn tôi tới nguồn nước, chỗ nghỉ ngơi.

Hoặc đọc

Hai môn đệ đã nhận ra Chúa Giêsu khi Người bẻ bánh.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, chúng con xin hết lòng cảm tạ, vì Chúa đã dùng của ăn thánh bồi dưỡng chúng con, và tuôn đổ trên chúng con sức mạnh của Chúa, xin tiếp tục ban ơn Thánh Thần giúp chúng con bền chí sống cuộc đời ngay thẳng. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

ĐỨC TIN CHUYỂN NÚI RỜI NON (Lc 17,1-6)
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Bài Tin Mừng bắt đầu bằng lời khiển trách của Chúa Giê-su đối với những ai làm gương xấu: “Không thể nào mà không xảy ra gương xấu, nhưng vô phúc cho kẻ nào gây ra gương xấu. Thà nó bị cột cối đá vào cổ mà ném xuống biển còn hơn là làm gương xấu cho một trong những trẻ nhỏ này” (Lc 17, 1-2). Liền sau đó, Chúa mời gọi các môn đệ hãy ăn ở độ lượng thứ tha cho kẻ lầm lỗi biết ăn năn (x. Lc 17, 3). Đáp lại lời dạy của Chúa, các tông đồ cầu xin với Chúa Giê-su: “Xin Thầy ban thêm lòng tin cho chúng con!” (Lc 17, 5).

Các môn đệ hiểu rằng lời dạy của Thầy Giê-su không phải là tư tưởng mới, nhưng kêu gọi họ hoán cái tận căn, từ bỏ hoàn toàn để theo và tin vào Đấng mà họ gọi là “Chúa” và là “Thầy”. Đức Giê-su khẳng định rằng nếu có đức tin, họ sẽ tìm được câu trả lời. Vì thế, khi đối diện với lời van xin của họ là gia tăng về số lượng, Ngài liền phán rằng: “Nếu các con có lòng tin bằng hạt cải, thì dẫu các con khiến cây dâu này rằng: ‘Hãy bứng rễ lên mà đi trồng dưới biển’, nó liền vâng lời các con” (Lc 17, 6). Chúng ta gọi lòng tin như thế là lòng tin chuyển núi dời non. Chúng ta thường quan tâm đến hiệu quả của công việc mà quên đi chính việc làm.

Đức tin không hành động theo trật tự logic của thế giới này. Đức tin hành động cách tổng quát bất ngờ và không thể dự kiến trước được, như: “Gió muốn thổi đâu thì thổi: ông nghe tiếng gió, nhưng không biết gió từ đâu đến và thổi đi đâu. Ai bởi Thần Khí mà sinh ra thì cũng vậy” (Ga 3, 8). Theo nguyên lý sự sống: “Cái gì bởi xác thịt mà sinh ra, thì là xác thịt; còn cái gì bởi Thần Khí mà sinh ra, thì là thần khí” (Ga 3, 6). Thế nên, đức tin đặt chúng ta vào trong tương quan trực tiếp với Thiên Chúa và cho phép chúng làm điều tưởng chừng như không thể.

Lạy Chúa, xin ban thêm đức tin cho chúng con và ban Thánh Thần tình yêu xuống đầy lòng chúng con, để chúng con có sức nhổ tận gốc tất cả những ngờ vực và sống bằng lòng trung thành của chúng con. Amen. 

 

TRÁNH CỚ VẤP PHẠM VÀ HÃY THA THỨ (LC 17,1-6)
Lm. Giuse Đinh Lập Liễm

1. Hôm nay Đức Giê-su dạy các tông đồ những đức tính phải có trong đời sống cộng đoàn: chúng ta không được làm gương xấu, xúi giục hay nên cớ cho người khác phạm tội bằng bất cứ hình thức nào vì đời sống của chúng ta ảnh hưởng đến anh chị em chung quanh. Chúng ta phải biết góp sức xây dựng cho nhau trong yêu thương, quảng đại và tha thứ. Khi chúng ta đối diện với cuộc sống, điều quan trọng là phải có đức tin vững mạnh để chiến đấu với thử thách cam go. Đức tin càng lớn mạnh, con người càng làm được những điều phi thường.

2. Trong Tin Mừng hôm nay Đức Giê-su nói đến hai bổn phận của con người đối với người đồng loại: một là phải sống thế nào để không thành cớ vấp phạm cho người khác; hai là phải tha thứ cho nhau. Ngay từ những trang đầu tiên, khi mạc khải về con người, Kinh thánh đã nói đến tính liên đới. Bị Thiên Chúa tra vấn sau khi phạm tội, Adong đã đổ lỗi cho Evà; đây quả là khuynh hướng chạy tội và chối bỏ trách nhiệm đối với người khác; cắt đứt liên lạc với Thiên Chúa, con người cũng muốn chối bỏ tương quan với tha nhân. Sự chối bỏ này lại càng rõ nét trong thái độ của Ca-in sau khi đã giết em mình là A-ben: “Tôi có phải là người giữ em tôi đâu”.

3. Đừng nên cớ vấp ngã. Chúng ta có thể hiểu “Cớ vấp ngã” có thể là một câu nói, một thái độ hay một hành động nào đó, tự bản chết có lẽ không xấu, nhưng do ở trong một hoàn cảnh nào đó không thích hợp nên nó gây ảnh hưởng tai hại. Ví dụ như một tảng đá, tự nó không có gì xấu, nhưng nếu nó nằm giữa đường thì nó sẽ thành cớ khiến nhiều người vấp vào mà bị ngã. Sống trong một tập thể có nhiều người, tất nhiên không thể không có cớ vấp ngã, nhưng mỗi người hãy “đề phòng” đừng trở thành cớ vấp ngã, nhất là đừng bao giờ làm gương mù gương xấu cho người khác. Đức Giê-su phán xét rất ngặt đối với chúng ta về vấn đề này.

4. Tha thứ không giới hạn. Chúng ta thường nói “quá tam ba bận”, như thế đã là hiểu, ấy thế mà trong Tin Mừng Chúa dạy phải tha thứ tới bảy lần. Hơn nữa, theo ngôn ngữ Do thái, con số 7 là con số đủ, tha đến 7 lần có nghĩa là không đưa ra một hạn định nào cho sự tha thứ. Đức Giê-su trên Thập giá đã “kêu xin Chúa Cha” tha thứ cho người đóng đinh mình; thánh Stê-pha-nô khi bị ném đá cũng “cầu xin Chúa” tha thứ cho những kẻ bách hại… Đến lượt chúng ta là những Ki-tô hữu, chúng ta giống Chúa và khác với người ngoại chính là việc yêu thương kẻ thù và cầu nguyện cho họ.

5. “Quá tam ba bận” đã là quá nhiều để có thể thông cảm cho người lầm lỡ. Ấy vậy mà Đức Giê-su dạy ta tha thứ không chỉ có thế. Thử tưởng tượng, một người làm việc một ngày tám tiếng mà lỗi phạm đến bảy lần, mà cứ mỗi lần như thế ta lại phải tha thứ !!! Hành động tha thứ chỉ phát xuất được từ chính “tâm nhân hậu”. Tâm nhân hậu không chỉ là yêu thương thế nào cũng được, mà là yêu bằng một trái tim thật lớn, đến độ không sự xúc phạm nào có thể làm quị ngã; và là yêu bằng một  tình yêu sung mãn đến độ tha thứ luôn mãi mà không bao giờ mệt mỏi, không bao giờ bị nghèo đi. Tâm nhân hậu như thế chỉ có nơi Đức Giêsu. Nhưng ta có thể xin Ngài cho ta được điều đó (5 phút Lời Chúa).

6. Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta ý thức trách nhiệm của mỗi người chúng ta đối với đời sống đức tin của người anh em chúng ta. Sống đức tin là trở thành người trách nhiệm đối với tha nhân. Sống đức tin thiết yếu là là ràng buộc vào số phận của người anh em mình. Không có cuộc sống đức tin nào, dù âm thầm đến đâu mà không tạo nên một ảnh hưởng nơi người khác. Không có một biểu lộ đức tin nào mà không là một củng cố và nâng đỡ cho người khác. Đức tin của người Ki-tô hữu chính là ngọn đuốc soi sáng và sưởi ấm lòng người, do đó, khi đức tin ấy trở thành nguội lạnh thì chắc chắn sẽ có biết bao người  chìm trong tăm tối lầm lạc (R.Veritas).

7. Truyện: Tuyên xưng đức tin trong cuộc sống.

Thời đó, Arthur Jones được gọi nhập ngũ phục vụ trong không lực hoàng gia và sống trong một trại lính cùng với 30 binh sĩ khác. Ngay đêm đầu tiên, anh đã phải cân nhắc về một quyết định quan trọng; trước đây anh vẫn luôn luôn quỳ gối đọc kinh, liệu bây giờ vào quân ngũ rồi có nên tiếp tục quỳ gối không?

Lúc đầu anh cảm thấy ngượng ngượng nhưng rồi anh tự nhủ: “Tại sao chỉ vỉ sợ những kẻ khác dòm ngó mà mình lại thay đổi cách sống? Bộ mình vừa khởi đầu cuộc sống xa nhà là đã để cho thiên hạ sai bảo phải nên làm và không nên làm điều này điều nọ sao”?

Nghĩ thế, anh liền quyết định cứ tiếp tục thói quen quỳ gối xuống đọc kinh. Khi vừa đọc kinh xong, lập tức anh nhận ra mọi người đang để ý anh, và khi làm dấu Thánh giá, anh chợt nhận ra lúc ấy họ mới biết anh là một người Công giáo. Và xảy ra là trong toàn trại lính chỉ có một mình anh là người Công giáo. Tuy nhiên, hằng đêm, anh vẫn quỳ gối cầu nguyện. Anh nói rằng, mười phút cầu nguyện ấy thường dẫn đến những cuộc tranh cãi kéo dài hàng giờ.

Vào ngày cuối cùng của khóa huấn luyện, có người đến nói với anh:

– Anh là người Ki-tô hữu tốt nhất mà tôi gặp.

Anh liền đáp lại:

– Có thể tôi là người Ki-tô hữu dám công khai biểu lộ đức tin của mình, nhưng tôi nghĩ, tôi không phải là người Ki-tô hữu tốt nhất đâu. Dầu sao tôi cũng xin cám ơn bạn về điều bạn vừa nói.

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
Thánh Lêô Cả, giáo hoàng, tiến sĩ Hội Thánh

Ca nhập lễ

Chúa đã cho người lên tiếng ở giữa giáo đoàn. Và ban cho người đầy tinh thần khôn ngoan và minh mẫn; Chúa mặc cho người áo vinh quang.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, Chúa đã xây dựng Hội Thánh Chúa trên nền tảng vững chắc là các Tông Ðồ, khiến cho sức mạnh của ác thần không tài nào thắng nổi. Xin nhận lời thánh giáo hoàng Lê-ô nguyện giúp cầu thay mà cho Hội Thánh luôn giữ vững chân lý và được vui hưởng thái bình. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I

Phụng vụ Lời Chúa – (theo ngày trong tuần)

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, chúng con dâng lên Chúa của lễ này, xin Chúa thương chấp nhận và sáng soi Hội Thánh, để khắp nơi, nhờ có Chúa hướng dẫn, đoàn chiên Chúa tăng trưởng không ngừng, và các mục tử hằng làm đẹp lòng Chúa. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Này là đầy tớ trung thành và khôn ngoan, mà Chúa đã đặt lên coi sóc gia nhân mình, để đúng giờ phân phát lúa thóc cho họ.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, Chúa cho Hội Thánh tìm được sức mạnh nơi bàn tiệc thiên quốc. Xin lấy tình thương mà hướng dẫn để nhờ quyền năng Chúa, Hội Thánh được hoàn toàn tự do và gìn giữ niềm tin mãi vẹn tuyền. Chúng con cầu xin…

Ghi nhận lịch sử – phụng vụ

Thánh Giáo hoàng Lêô có lẽ qua đời ngày 10 tháng 11 năm 461, và lễ nhớ ngài đã được chứng thực trong Sách Tử Đạo của thánh Hiêrônimô. Ở phương Đông, ngay từ xa xưa, lễ này được mừng vào ngày 18 tháng 1 tại thánh đường Sainte-Sophie ở Constantinople. Còn tước hiệu tiến sĩ Hội Thánh chỉ có từ 1754. Lăng mộ của ngài được đặt dưới hành lang của thánh đường Thánh Phêrô ở Rôma.

Thánh Lêô sinh vào cuối thế kỷ IV, có lẽ là người gốc Toscane, nhưng hấp thụ nền giáo dục Rôma. Là tổng phó tế thời các Đức Giáo Hoàng Celestin I và Sixte III, ngài nổi bật về sự nhiệt tình phục vụ Hội Thánh. Trong số những hoạt động của ngài, chúng ta chỉ kể ra đây một số quan trọng:

– Năm 430, vì lo lắng cho giáo lý chính truyền, ngài đã nhờ tới tu sĩ Jean Cassien người Marseille: “Xin giúp chúng tôi chống lại Nestorius, là người chủ trương Đức Kitô có hai ngôi vị…” Vị tu sĩ này trả lời bằng một khảo luận vững chắc về Nhập Thể, đề tặng cho tổng phó tế Lêô, “điểm son của Hội Thánh và của thừa tác vụ thánh”;

– Năm 439, nhờ tổng phó tế Lêô, Đức Sixte III lật tẩy được lạc thuyết của Julien d’Éclane, giám mục ở Benevent, là người bênh vực thuyết Pêlagiô và bị truất ngôi sau đó;

– Năm 440, trong khi đang ở tại triều đình xứ Gaule trong sứ mạng hoà giải cuộc xung đột giữa tướng Rôma Aetius và tướng Gaulois Albitius, ngài được hàng giáo sĩ và giáo dân Rôma kêu gọi kế vị Đức Sixte III.

Hai mươi mốt năm giáo hoàng của ngài (440-461) có thể chia thành 2 thời kỳ, với những biến cố quan trọng nhất sau đây:

Năm 443, Đức giáo hoàng Lêô triệu tập ở Rôma một hội nghị để tố giác những lạc thuyết của phái Manikê từng bị Đức giáo hoàng Innocente I kết án năm 416: tất cả tác phẩm của họ bị đốt hết. Ngài cũng làm như thế đối với phái Pêlagiô mà công đồng Êphêsô đã kết án cùng với phái Nestoriô năm 431; năm 437, ngài cũng chống lại phái Priscilla và kêu gọi một công đồng cấp quốc gia kết án phái này. Đức giáo hoàng cũng can thiệp trong lãnh vực kỷ luật tại châu Phi, để tạo điều kiện cho việc phong chức các giám mục. Về cuộc tranh cãi giữa ngài với đức Hilaire, giám mục thành phố Arles và là đại diện giáo chủ Rô-ma tại Gaule, ngài kêu gọi vị giám mục này trở về với trật tự và ra hình phạt đối với vị này. Như thế Đức Lêô có ý khẳng định uy quyền toàn cầu của giám mục Rôma. Ngài tuyên bố trong một lá thư viết năm 446: “Rôma đề ra những giải pháp trong trường hợp được người ta yêu cầu; những giải pháp này có giá trị sắc lệnh. Trong tương lai, Rôma sẽ ra những hình phạt theo luật.”. Trong thời kỳ thứ hai của đời giáo hoàng, ngài chủ yếu quan tâm tới việc bảo vệ tín lý về Nhập Thể chống lại Eutychès, với tất cả những bước thăng trầm gắn liền với Công đồng Chalcédoine (451).

Chúng ta nhắc lại những sáng kiến rất dồi dào của ngài. Trên bình diện giáo lý có bức thư nổi tiếng Thư gửi Đức Flavien. Trên bình diện phụng vụ: rất nhiều bản văn của Sách Bí Tích Vêrona cũng được gọi là “của Đức Lêô”. Trên bình diện chính trị, các sáng kiến cá nhân của ngài, như việc chống lại Attila, vua người Huns, ở Mantoue (452), hay chống lại Senséric, vua người Vandale, ở Rô-ma (455).Trên bình diện văn chương hay tu từ: 96 thiên khảo luận hay bài giảng liên quan tới 5 năm thi hành thừa tác vụ đầu tiên của ngài, và 173 lá thư.

Khi Đế quốc Rôma tới ngày suy tàn, và khi những đạo lý mới lạ ngày càng lôi cuốn người ta và các lạc giáo xưa kia nổi dậy trở lại, Đức giáo hoàng Lêô ý thức vai trò kế vị thánh Phêrô của mình, đã có những hành động quyết định đối với vận mệnh của Hội Thánh và của Đế quốc.

Thông điệp và tính thời sự

Các lời nguyện thánh lễ lấy từ Sách Bí tích Vêrona, làm nổi bật một số đặc điểm của thánh Lêô.

Lời Nguyện của ngày lấy ý từ Tin Mừng thánh lễ (Mt 16, 13-19), kêu mời tín hữu cầu nguyện để Hội Thánh, “được xây dựng trên đá tảng không lay chuyển của các thánh Tông đồ”, được luôn “vững vàng trong sự thật” và “bình an”.

Vào một thời kỳ đầy khủng hoảng và Đế quốc Rôma tan rã, thánh Lêô đã triển khai thần học về quyền tối thượng của giám mục Rôma đối với Hội Thánh toàn cầu. Như thế ngài thể hiện sứ mạng đảm bảo truyền thống công giáo bằng cách hăng say bảo vệ sự tinh tuyền của đức tin chống lại mọi lạc thuyết và nền ngoại giáo La -Hi. Ngài đứng lên chống lạc giáo Pêlagiô, Priscilla, Manikê. . . và chống cả những pháp sư, phù thuỷ và bói toán đang quyến rũ rất nhiều tín hữu của Chúa Giêsu Kitô.

Ngài có hành động đặc biệt trong cuộc tranh luận chống Êutychès, tu viện trưởng của một tu viện ở Constantinople. Bị lôi cuốn bởi sự hăng say chống lạc thuyết Nestoriô, Êutychès cuối cùng lại rơi vào lạc thuyết đối nghịch, cho rằng nơi Chúa Ki-tô chỉ có một bản tính duy nhất (thuyết một bản tính). Đức Lêô phản ứng bằng một khảo luận tín lý dưới dạng một lá thư gửi cho Đức Flavien, giáo chủ Constantinople: đó là tác phẩm nổi tiếng Thư gửi Đức Flavien trong đó vị thánh tiến sĩ công bố rõ ràng Lời tuyên xưng (Credo) của Kitô giáo về mầu nhiệm Nhập Thể: “Đấng là Thiên Chúa thật sinh ra trong một bản tính hoàn hảo và toàn vẹn của con người, hoàn toàn trong bản tính của Người, hoàn toàn trong bản tính của chúng ta. . .Đấng là Thiên Chúa thật cũng là người thật. . .”

Năm 451, hoàng đế Marcianô thoả thuận với Đức giáo hoàng triệu tập công đồng Chalcédoine, là Công Đồng Chung thứ 4, do các đặc sứ của giáo hoàng chủ tọa. Tại công đồng này đã hình thành tín điều liên quan tới Chúa Giêsu Kitô: “Chúng tôi tuyên xưng chỉ có một Đức Giêsu Kitô duy nhất. . . Sự kết hợp không xoá bỏ các bản tính, mà trái lại các thuộc tính của mỗi bản tính được duy trì và thống nhất nơi một ngôi vị duy nhất.” Công đồng phê chuẩn bằng lời ca ngợi giáo huấn của Đức Lêô trong Thư gửi Đức Flavien, được đọc cho hội nghị: “Đây đúng là đức tin của các Tông đồ. Thực vậy, đúng là thánh Phêrô đã nói qua miệng Đức Lêô.”

Thánh Lêô thật xứng đáng nhận tước hiệu Đức Lêô Cả. Đức Giáo Hoàng Sergiô I (687-701) đã đề tặng trên mộ ngài văn bia này: “Các tác phẩm, thư từ của ngài chứng thực giáo lý chính xác của ngài. Các tâm hồn đạo đức tôn sùng chúng, quân vô đạo sợ hãi chúng. Sư tử đã gầm lên, tim của mọi dã thú run lên vì khiếp sợ, nhưng đoàn chiên thì đi theo các lệnh truyền của chủ chiên.”

Mọi hoạt động của vị giáo hoàng này luôn đi kèm với một thái độ lạc quan cơ bản và một sức mạnh thanh thản. Ngài giảng như thế này khi cử hành lễ Giáng Sinh: “Chúng ta hãy vui mừng, vì không ai được phép buồn sầu trong ngày sự sống sinh ra. . . Người tội lỗi hay vui mừng, vì họ được mời lãnh ơn tha tội. Người ngoại đạo hãy can đảm lên, vì họ được kêu gọi vào sự sống. Người Kitô hữu, hãy ý thức phẩm giá của mình… Hãy nhớ lại anh em thuộc về vị thủ lãnh nào, và anh em là chi thể của thân mình nào.” Thánh Lêô trước hết là một con người của Chúa, và Luật Chúa ghi tạc trong tim ngài (Tv 36).

Thánh Lêô Cả được trình bày trong nhiều bức họa, trong đó phải kể đến những bức phù điêu của Fra Angelico và một bức hoạ của Raphael (Thánh Lêô ngăn chặn Attila), tại viện bảo tàng Vaticanô. Ngoài ra, một bức thảm danh tiếng của Gobelins (thế kỷ XVII), được trưng bày ở cung điện các giáo hoàng ở Avignon, vẽ hình Thánh Lêô ngăn chặn Attila trước cổng thành Rôma.

Enzo Lodi

BẢY LẦN NÓ TRỞ LẠI PHẢI THA CHO NÓ
(THỨ HAI - THÁNH LÊÔ CẢ 10/11)
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

Qua Lời Tổng Nguyện của Lễ Thánh Lêô Cả hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúa đã xây dựng Hội Thánh Chúa trên nền tảng vững chắc là các Tông Đồ, khiến cho sức mạnh của ác thần không tài nào thắng nổi. Xin Chúa nhậm lời thánh Lêô nguyện giúp cầu thay, mà cho Hội Thánh luôn giữ vững chân lý và được vui hưởng thái bình. Thánh nhân sinh tại Êtruria. Năm 440, người làm Giáo Hoàng. Với tầm nhìn xa trông rộng và nghị lực phi thường, người đã đương đầu với nguy cơ xâm lăng của dân man di và lạc giáo của Êutikhê đang đe dọa niềm tin về Mầu Nhiệm Nhập Thể, nhưng trong tư cách một mục tử, người ý thức sâu sắc trách nhiệm của mình và không ngừng nhắc nhở các tín hữu thể hiện đức tin trong cuộc sống hằng ngày. Người qua đời năm 461.

Giữ vững chân lý và vui hưởng thái bình, đợi chờ vương quốc của Đấng Thiên Sai, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, trích sách ngôn sứ Đanien: Pho tượng kỳ quái. Nhìn qua các diễn biến lịch sử, ta thấy một loạt đế quốc dẫn đến ách thống trị của Hylạp, cứng như sắt, nhưng mỏng manh vì chia rẽ. Rồi sẽ đến triều đại vĩnh cửu của Đấng Thiên Sai, vương quốc Người sẽ trải rộng khắp cùng thế giới. Ta phải vừa kiên trì chờ đợi, vừa cương quyết chống lại sự dữ… Thiên Chúa sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt, vương quốc ấy sẽ đập tan và tiêu diệt hết mọi vương quốc khác. Còn vương quốc của Thiên Chúa sẽ đứng vững muôn đời. Tảng đá thợ xây nhà loại bỏ, lại trở nên đá tảng góc tường.

Giữ vững chân lý và vui hưởng thái bình, sao cho các chi thể khác nhau duy trì được sự toàn vẹn của thân thể thánh, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, trích bài giảng của thánh Lêô Cả: Việc phục vụ đặc biệt trong tác vụ của tôi… Đức Giêsu nói với ông Simon: Anh là Phêrô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi. Thiên Chúa củng cố Hội Thánh Người đến muôn thuở muôn đời.

Giữ vững chân lý và vui hưởng thái bình, suy tưởng ngay lành về Đức Chúa và thành tâm tìm kiếm Người, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, trích sách Khôn Ngoan: Đức Khôn Ngoan là thần khí hằng yêu mến con người. Thần khí của Đức Chúa ngập tràn cõi đất. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 138: Lạy Chúa, xin dẫn con theo chính lộ ngàn đời. Lạy Chúa, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ, biết cả khi con đứng con ngồi. Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa, đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét, mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả.

Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Giữa thế gian, anh em phải chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời, là làm sáng tỏ lời ban sự sống. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu nói: Nếu một ngày bảy lần nó trở lại nói với anh: “Tôi hối hận”, thì anh cũng phải tha cho nó. Giữa thế gian, ta phải chiếu sáng như những vì sao, phải làm sáng tỏ lời ban sự sống, bằng cách phải tha thứ cho những người xúc phạm đến ta. Thiên Chúa sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt, vương quốc ấy sẽ đập tan và tiêu diệt hết mọi vương quốc khác. Đó chính là vương quốc của yêu thương và tha thứ được xây dựng trên Đức Kitô, Tảng Đá thợ xây nhà loại bỏ, lại trở nên đá tảng góc tường. Triều đại vĩnh cửu của Đấng Thiên Sai, vương quốc Người sẽ trải rộng khắp cùng thế giới. Thiên Chúa củng cố Hội Thánh Người đến muôn thuở muôn đời, và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi. Thiên Chúa thấu suốt tâm can, dò xét lòng dạ đến nơi đến chốn và nghe thấy mọi lời miệng lưỡi thốt ra. Thần khí của Đức Chúa ngập tràn cõi đất, bảo toàn mối hiệp nhất giữa muôn vật muôn loài, thấu hiểu hết mọi lời mọi tiếng. Chúa đã xây dựng Hội Thánh Chúa trên nền tảng vững chắc là các Tông Đồ, khiến cho sức mạnh của ác thần không tài nào thắng nổi. Ước gì Hội Thánh luôn giữ vững chân lý và được vui hưởng thái bình. Ước gì được như thế!

PowerPoint-t2-t32-TN