Lời Chúa THỨ TƯ LỄ TRO

Thứ hai - 28/02/2022 17:48 | 1085

“Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 9, 15)

02.03.2022
THỨ TƯ LỄ TRO

Mt 6, 1-6.16-18

BÍ QUYẾT ‘KÍN ĐÁO’

“Khi ăn chay, nên rửa mặt cho sạch, chải đầu cho thơm, để không ai thấy là anh ăn chay ngoại trừ Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh.” (Mt 9, 15)

Suy niệm: Thời Cựu Ước, dân Chúa quen dùng các lễ nghi thanh tẩy, hiến tế để đền tội và cầu xin ơn tha tội. Nhờ lời giảng dạy của các Ngôn sứ mà dân Chúa đã dần dần có thêm những hình thức khác như bố thí, cầu nguyện và ăn chay để đền tội. Mục đích của các việc này là bày tỏ lòng sám hối, từ bỏ tội lỗi để quay về với Thiên Chúa. Tuy nhiên, người ta đã dừng lại ở những việc làm hình thức bên ngoài. Để có tấm lòng đạo đức sâu xa đích thực, Chúa Giêsu dạy các môn đệ bí quyết ‘kín đáo’: bố thí ‘kín đáo’, cầu nguyện ‘kín đáo’, ăn chay ‘kín đáo’ không phải vì muốn che dấu mà vì Cha là Đấng hiện diện nơi ‘kín đáo’, thấu suốt những gì ‘kín đáo’ sẽ nhận biết và thưởng công xứng đáng.

Mời Bạn: Mùa chay thánh này, bố thí, cầu nguyện, ăn chay là những điều cần thiết phải thực hiện, nhưng phải làm đồng thới với việc từ bỏ chính mình, từ bỏ lối sống ích kỷ để quy hướng mọi sự về Cha. Như thế, chúng ta sẽ thực hiện những việc đạo đức trên trong một tâm trạng hân hoan của người con được trở về cùng Cha.

Chia sẻ: Bạn làm cách nào để bố thí, cầu nguyện, ăn chay theo tinh thần Chúa dạy?

Sống Lời Chúa: Thực hiện các việc đạo đức (cầu nguyện, ăn chay, làm việc bác ái) với lòng yêu mến và sám hối.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, xin hoán cải tâm hồn con. Xin cho con biết quay trở về với Cha để sống niềm hân hoan hạnh phúc trong tình yêu tha thứ vô bờ bến của Cha. Amen.

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
THỨ TƯ LỄ TRO

Dẫn vào Thánh Lễ:

Lễ Tro nhắc bảo mùa Chay bắt đầu. Tro bụi là biểu tượng sự dòn mỏng của con người, nay còn mai mất, nên khi nhận một ít tro, người tín hữu phải nhớ mình là kiếp phù du.

Cha Marco cho biết: “Trong Cựu Ước, tro được dùng như dấu chỉ sự khiêm nhường và tính phải chết; đồng thời cũng là dấu chỉ lòng lo buồn và thống hối về tội lỗi.”

Theo Tân Ước, nghi thức sức tro, mở đầu Mùa Chay là mùa thống hối, nhắc bảo mỗi Ki-tô hữu phải làm mọi việc vì sáng danh Chúa và phục vụ tha nhân, dù là việc làm nhỏ bé nhất.

Tro là dấu chỉ để mỗi người chúng ta đều nhìn nhận mình là tội nhân, là người có tội, như lời Thánh Gioan: “Nếu chúng ta nói chúng ta không có tội, thì chúng ta tự lừa dối mình, và sự thật không ở trong chúng ta. Nếu chúng ta thú nhận tội lỗi, Thiên Chúa là Đấng trung thành và công chính sẽ tha tội cho chúng ta, và sẽ thanh tẩy chúng ta sạch mọi điều bất chính”

Ca nhập lễ

Lạy Chúa, Chúa yêu thương mọi loài, và không ghét bỏ bất cứ vật gì Chúa đã tác thành, Chúa nhắm mắt làm ngơ trước tội lỗi loài người để họ ăn năn sám hối và tha thứ cho họ, vì Chúa là Thiên Chúa chúng tôi.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, ngày hôm nay, tất cả chúng con ăn chay hãm mình, để bước vào mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Xin giúp chúng con hằng biết sống khắc khổ, để ngày thêm vững mạnh mà chiến thắng ác thần. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I: Ge 2, 12-18

“Hãy xé tâm hồn chứ đừng xé áo các ngươi”.

Trích sách Tiên tri Giô-en.

Bấy giờ Chúa phán: Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van. Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi. Hãy trở về với Chúa là Thiên Chúa các ngươi, vì Người nhân lành và từ bi, nhẫn nại, giầu lòng thương xót và biết hối tiếc về tai hoạ. Biết đâu Người sẽ trở lại, sẽ hối tiếc và sẽ ban lại phần phúc để có của lễ hiến tế dâng lên Chúa là Thiên Chúa các ngươi?

Hãy thổi kèn lên khắp Sion, hãy ra lệnh ăn chay, triệu tập một đại lễ, quy tụ dân chúng, ra lệnh mở đại hội, tập họp các bô lão, quy tụ các thiếu nhi và các trẻ còn măng sữa. Tân lang hãy ra khỏi nhà, và tân nương hãy ra khỏi phòng. Các tư tế là những kẻ phụng sự Chúa, hãy đứng giữa cửa chính và bàn thờ mà than khóc và kêu lên rằng: Lạy Chúa, xin thương xót dân Chúa, xin đừng để cho cơ nghiệp Chúa phải hổ thẹn, đừng để các dân tộc thống trị nó. Tại sao thiên hạ dám nói rằng: “Chúa của chúng ở đâu?” Chúa đã nhiệt thành với xứ sở Người và đã tha thứ cho dân Người.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 50, 3-4. 5-6a. 12-13. 14 và 17

Ðáp: Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa

Xướng: Lạy Chúa, nguyện thương con theo lòng nhân hậu Chúa, xoá tội con theo lượng cả đức từ bi. Xin rửa con tuyệt gốc lỗi lầm, và tẩy con sạch lâng tội ác.

Xướng: Vì sự lỗi con, chính con đã biết, và tội con ở trước mặt con luôn; con phạm tội phản nghịch cùng một Chúa.

Xướng: Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con quả tim trong sạch, và canh tân tinh thần cương nghị trong người con. Xin đừng loại con khỏi thiên nhan Chúa, chớ thu hồi Thánh Thần Chúa ra khỏi con.

Xướng: Xin ban lại cho con niềm vui ơn cứu độ, với tinh thần quảng đại, Chúa đỡ nâng con. Lạy Chúa, xin mở môi con, để miệng con sẽ loan truyền lời ca khen.

Bài Ðọc II: 2 Cr 5, 20 – 6,2

“Hãy làm hoà cùng Chúa đi… Bây giờ là cơ hội thuận tiện”.

Trích thư thứ hai của Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Cô-rin-tô.

Anh em thân mến, chúng tôi đây là sứ giả của Ðức Kitô, chính Thiên Chúa nhờ chúng tôi mà khích lệ anh em. Nhân danh Ðức Kitô, chúng tôi năn nỉ anh em hãy làm hoà cùng Thiên Chúa. Ðấng không hề biết đến tội lỗi thì Thiên Chúa đã làm Người thành thân tội vì chúng ta, để trong Người, chúng ta được trở nên sự công chính của Thiên Chúa.

Với tư cách là những cộng sự viên của Người, chúng tôi khuyên anh em đừng nhận lấy ơn của Thiên Chúa một cách vô hiệu. Quả thật Chúa phán: “Dịp thuận tiện đến rồi, Ta đã nhậm lời ngươi, vào ngày giải thoát, Ta đã cứu vớt ngươi”. Bây giờ là cơ hội thuận tiện, giờ đây là ngày cứu thoát.

Ðó là lời Chúa.

Câu Xướng Trước Phúc Âm

Ôi lạy Chúa, xin tạo cho con quả tim trong sạch. Xin ban lại cho con niềm vui ơn cứu độ.

PHÚC ÂM: Mt 6, 1-6. 16-18

“Cha ngươi, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho ngươi”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Các con hãy cẩn thận, đừng phô trương công đức trước mặt người ta để thiên hạ trông thấy, bằng không các con mất công phúc nơi Cha các con là Ðấng ở trên trời. Vậy khi các con bố thí, thì đừng thổi loa báo trước, như bọn giả hình làm ở nơi hội đường và phố xá, để cho người ta ca tụng họ. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Các con có bố thí, thì làm sao đừng để tay trái biết việc tay phải làm, để việc con bố thí được giữ kín và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

“Rồi khi các con cầu nguyện, thì cũng chớ làm như những kẻ giả hình: họ ưa đứng cầu nguyện giữa hội đường và các ngả đàng, để thiên hạ trông thấy. Quả thật, Ta bảo các con rằng: họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi cầu nguyện, thì hãy vào phòng đóng cửa lại mà cầu xin với Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con, Ðấng thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con.

“Khi các con ăn chay, thì đừng làm như bọn giả hình thiểu não: họ làm cho mặt mũi ủ dột, để có vẻ ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các con, họ đã được thưởng công rồi. Còn con khi ăn chay, hãy xức dầu thơm trên đầu và rửa mặt, để thiên hạ không biết con ăn chay, nhưng chỉ tỏ ra cho Cha con, Ðấng ngự nơi bí ẩn, và Cha con thấu suốt mọi bí ẩn, sẽ trả công cho con”.

Ðó là lời Chúa.

Làm phép và xức tro

Sau bài giảng chủ tế chắp tay nói:

Anh chị em thân mến, chúng ta hãy thinh lặng trước nhan thánh Chúa, và khiêm tốn xin Người giáng phúc cho chúng ta, để cử chỉ sám hối chúng ta sắp làm được Chúa thương chấp nhận.

Thinh lặng cầu nguyện giây lát, chủ tế dang tay đọc:

Lạy Chúa, Chúa nhân từ đối với ai khiêm tốn, và thứ tha cho kẻ biết ăn năn. Xin nghe lời chúng con khẩn nguyện và rộng tay giáng phúc cho hết thảy chúng con sắp nhận lấy tro này, để chúng con kiên trì giữ bốn mươi ngay chay thánh, và nhờ đó được nên tinh tuyền, xứng đáng cử hành mầu nhiệm Vượt Qua của Ðức Ki-tô, Con Một Chúa, Ðấng hằng sống và hiển trị muôn đời.

Hoặc:

Lạy Chúa, Chúa không muốn cho người có tội phải chết, nhưng muốn họ sám hối ăn năn. Xin dủ thương nghe lời chúng con cầu nguyện và thánh X hoá nắm tro mà chúng con sẽ xức lên đầu để tỏ dấu nhìn nhận mình chỉ là thân cát bụi và sẽ trở về cát bụi. Xin giúp chúng con hằng cố gắng giữ Mùa Chay thánh này để được Chúa thứ tha tội lỗi và biết sống một đời sống mới theo hình ảnh Con Chúa Phục Sinh, Ðấng hằng sống và hiển trị muôn đời.

Chủ tế thinh lặng rảy nước thánh, rồi xức tro cho từng người có mặt và nói:

Hãy ăn năn sám hối và đón nhận tin mừng

Hoặc:

Ta là thân cát bụi sẽ trở về cát bụi.

Trong khi đó hát tiền xướng.

Xức tro xong, chủ tế rửa tay và kết thúc bằng lời nguyện cho mọi người

Không đọc kinh tin kính.

Lời nguyện tín hữu

Chủ tế: Khởi đầu mùa Chay thánh, chúng ta kêu cầu Chúa, vì chỉ có Ngài mới có thể giải thoát chúng ta khỏi sự dữ và nâng đỡ chúng ta trên hành trình sám hối đích thật. Với tâm tình sốt sáng, chúng ta dâng lên Chúa những lời cầu nguyện cho Giáo Hội và thế giới.

1. Đức Thánh Cha Phan-xi-cô được Chúa tuyển chọn kế vị thánh Phê-rô và mục tử hướng dẫn đoàn chiên Chúa, xin cho Ngài khi thi hành sứ mạng cao cả Chúa đã trao phó, lãnh nhận được sức mạnh từ cuộc khổ nạn của Chúa Kitô và niềm an ủi nhờ ánh sáng của Người.

2. Cầu cho các nhà lãnh đạo các quốc gia. Xin Chúa ban cho họ trở thành khí cụ bình an và hòa giải của nhân loại, đồng thời hằng tích cực hoạt động để phẩm giá con người được tôn trọng và thăng tiến.

3. Cầu cho các Dự Tòng đang chuẩn bị lãnh nhận các bí tích khai tâm Kitô giáo trong Đêm Vọng Phục Sinh. Xin cho họ được tràn đầy tình yêu của Chúa Ki-tô và cảm nhận được sự nâng đỡ của Chúa trong mọi hoàn cảnh vui buồn của cuộc sống.

4. Khởi đầu mùa chay thánh với nghi thức xức tro, chúng ta cầu xin Chúa ban cho chúng ta trái tim mới và trung tín để nhận ra thân phận tro bụi, và hồng ân làm con cái Chúa.

Chủ tế: Lạy Cha, Cha mời gọi chúng con lắng nghe và hướng dẫn chúng con trên con đường trở về với Cha; xin đón nhận lời cầu nguyện của chúng con, để khi sống mùa Chay thánh này, nhờ Lời Chúa Giêsu, Con Cha yêu dấu hướng dẫn, và được thánh hóa bằng ân sủng của Cha, chúng con có thể tiến lên núi thánh phục sinh với bàn tay thanh sạch và trái tim nhân hậu. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, chúng con long trong dâng lên Chúa lễ tế đầu Mùa Chay thánh này. Xin soi sáng mỗi người chúng con biết ăn năn hối cải và tăng cường việc bác ái yêu thương, hầu chế ngự mọi tính mê tật xấu. Nhờ đó, chúng con được sạch tội, và thêm lòng sốt sắng thông phần cuộc khổ nạn của Ðức Ki-tô, Ðấng hằng sống và hiển trị muôn đời.

Lời tiền tụng mùa chay III hoặc IV

Ca hiệp lễ

Ai ngày đêm suy ngẫm luật Chúa, sẽ đâm hoa kết quả đúng mùa.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, chớ gì Mình và Máu Thánh Ðức Ki-tô chúng con vừa lãnh nhận, giúp chúng con biết ăn chay hãm mình sao cho đẹp lòng Chúa, và nhờ đó tâm hồn chúng con được khỏi hết tật nguyền. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

GIỮ CHAY THẾ NÀO CHO ĐẸP LÒNG CHÚA? (Mt 6,1-6.16-18)
Giuse Vinhsơn Ngọc Biển, SSP

Hôm nay, cùng với toàn thể Giáo Hội, chúng ta bước vào Mùa tập luyện thiêng liêng bằng việc xức tro và ăn chay để khởi đầu Mùa Chay Thánh. Mùa Chay được bắt đầu từ thứ Tư Lễ Tro và kết thúc vào thứ Sáu Tuần Thánh. Mùa Chay kéo dài năm tuần lễ để chuẩn bị tâm hồn mừng đại lễ Phục Sinh là đỉnh cao của niềm tin Kitô Giáo.

Tuy nhiên, ý nghĩa của việc xức tro và ăn chay nhiều khi chúng ta chỉ dừng lại ở hành vi bên ngoài, mà không có tâm tình bên trong.

Nhân ngày thứ tư Lễ Tro, chúng ta hãy làm mới lại tinh thần về ngày lễ này.

1. Xức Tro

Việc xức tro lên đầu nhắc chúng ta về thân phận hữu hạn, tro bụi của kiếp người. Vì thế, Tổ Phụ Abraham đã thưa với Chúa: “Con chỉ là thân tro bụi” (St 18, 27).

Thật vậy, con người được hiện hữu trên trần gian này là do tình thương của Thiên Chúa. Nhưng tiếc thay, tình thương ấy đã bị con người lạm dụng và hướng chiều về tội lỗi thay vì biết ơn! Mỗi khi xức tro, Giáo Hội nhắc chúng ta: “Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1, 14) để được Thiên Chúa tha thứ.

Những ý nghĩa này được khởi đi từ những câu chuyện trong Kinh Thánh Cựu Ước, điển hình như: tiên tri Giêrêmia kêu gọi sám hối: “Thiếu nữ dân tôi ơi, hãy quấn vải thô vào mình và lăn trên tro bụi” (Gr 6, 26). Không chỉ dừng lại ở lời khuyên, tiên tri Đanien xin Chúa cứu dân Itrael, và nêu gương cho họ khi nói và hành động: “Tôi ăn chay, mặc áo vải thô và rắc tro lên đầu rồi ngẩng mặt lên Chúa Thượng là Thiên Chúa, để dâng lời khẩn nguyện nài van” (Đn 9, 3). Đến thời Giona, Đức Chúa truyền cho ông loan báo về tai ương mà Người sẽ giáng xuống trên dân, nếu dân không ăn năn sám hối. Ông đã loan báo công khai, mãnh liệt, ráo riết, nên: “Tin báo đến cho vua Ninivê; vua rời khỏi ngai, cởi áo choàng, khoác áo vải thô, và ngồi trên tro” (Gn 3, 6).

Sang thời Tân Ước, Đức Giêsu vẫn giữ nguyên giá trị và ý nghĩa của việc xức tro. Tuy nhiên, Ngài hối thúc và cảnh báo sự trai lỳ cứng cỏi của dân khi nói: “Khốn cho các ngươi, hỡi Khoradin! Khốn cho ngươi, hỡi Bétxaiđa! Vì nếu các phép lạ đã làm nơi các ngươi mà được làm tại Tia và Xiđon, thì họ đã mặc áo vải thô, rắc tro lên đầu tỏ lòng sám hối. Vì thế, Ta nói cho các ngươi hay: đến ngày phán xét, thành Tia và thành Xiđon còn được xử khoan hồng hơn các ngươi” (Mt 11, 21 – 22; x. Lc 10, 13).

Như vậy, hành động xức tro lên đầu ngoài việc công khai nhận mình là người có tội và tỏ lòng sám hối chân thành, để xin ơn thương xót của Thiên Chúa, chúng ta còn thể hiện sự quyết tâm trở về với Chúa, đổi mới tâm hồn để xứng đáng là con Chúa.

Một trong những điều thể hiện sự trở về, đó là việc chay tịnh. Tuy nhiên, giữ chay thế nào mới đúng với tinh thần mà Chúa mong muốn?

2. Ăn Chay

Ăn chay khởi đi từ tinh thần thờ phượng Thiên Chúa và làm đẹp lòng Người (x. Ds 29,7; Cv 13,2), (x. Tl 20,26; Gđt 8,6). Ăn chay còn có ý nghĩa nữa là thể hiện lòng đạo đức để được Thiên Chúa nhận lời (x. 2Sm 12,16-22; Er 8,21; để đền tội, xin Thiên Chúa tha thứ (x. Lv 23,27; Hc 34,26; Đn 10,2); hỗ trợ việc trừ Quỉ… (x. Mt 17,21).

Ăn chay còn nói lên tính vị tha là thực hiện công lý và tình thương (x. Is 58,6-7), thánh hóa bản thân, siêu thoát tinh thần để được hưởng sự sống đời đời. Không bám vúi vào của cải, sức riêng cách thái quá, vì: “Người ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra” (Mt 4, 4).

Thật vậy, nếu không ăn chay với những mục đích đã kể trên thì sẽ trở thành công dã tràng! Điều này đã được thánh Phaolô nói: “Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi” (1Cr 13,3).

3. Cách giữ chay của người Công Giáo hiện nay

Ngày nay, tinh thần ăn chay của người Công Giáo xem ra đã bị lạm dụng, hay hướng chiều về những hành vi tiêu cực.

Có những người ăn chay, bố thí… chỉ vì mục đích được khen là đạo đức, họ ủ dột, thê lương, cốt để làm sao cho mọi người biết mình là người nghiêm chỉnh giữ chay. Lại có những người ăn chay chỉ vì vụ luật hay sợ Chúa phạt! Vì thế, nếu trong ngày, lỡ cách nào đó mà phạm luật, họ hoang mang đến bất an chỉ vì chót ăn vặt, không đúng giờ, đúng bữa… Cũng có những người tính toán đến độ ngày mai ăn chay, hôm nay ăn uống cho đã để ngày mai đỡ thèm, hoặc ăn trực nằm chờ cho qua thời gian luật định, tức là qua 24h, sau đó nhậu nhẹt hả hê. Họ làm như thế và an tâm vì đã giữ trọn ngày chay theo đúng luật. Vì thế, không lạ gì khi có những người mỉa mai cách thức ăn chay của chúng ta rằng: “thứ ba béo”; “thứ năm sung sướng”. Đáng buồn hơn nữa là: có nhiều gia đình ngày chay kiêng thịt thì lại đi mua những thứ cao lương mỹ vị như: hải sản, tôm hùm hay những thứ khác đắt tiền hơn thịt nhiều… mà không hề nghĩ rằng: tiền bớt chắt được trong ngày chay là để chia sẻ bác ái, đóng góp cho công cuộc truyền giáo và các nhu cầu khác của Giáo Hội!

Tinh thần ăn chay như thế, hẳn chúng ta thua xa nơi anh chị em các tôn giáo khác về việc giữ chay! Mặt khác, điều chúng ta dè bửu người Pharisêu hình thức khi xưa, khi họ lo giữ cho sạch chén bát bên ngoài, còn trong lòng toàn sự hận thù, ghen ghét, ích kỷ, kiêu ngạo (x. Mc 7,1-8a.14-15.21-23), thì nay, chúng ta lại đi vào chính vết xe đổ của họ. Như vậy, chúng ta chỉ là cỗ máy không hồn, hay giống chiếc thùng kêu to, nhưng thực chất nó rỗng, và đôi khi chúng ta trở thành “danh hài” hay “con hề” trên sân khấu.

Thái độ khiển trách nặng nề những người Pharisêu của Đức Giêsu: “Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì lại xa Ta” (Mc 7, 6), không chừng cũng chính là lời trách móc nặng nề cho những ai hôm nay giữ chay hình thức, hời hợt.

Sứ điệp Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta: “Hãy xé tâm hồn chứ đừng xé áo” (Ge 2, 12-18); “Hãy làm hoà cùng Thiên Chúa … vì bây giờ là cơ hội thuận tiện” (x. 2 Cr 5, 20 – 6, 2).

Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con biết sống tinh thần của ngày lễ hôm nay đó là: “Xé tâm hồn chứ đừng xé áo”. Amen.

THỨ TƯ LỄ TRO - C
(Mt. 6:1-6, 16-18) Lm Lã Mộng Thường

Bài trích phúc âm theo thánh Matthêô

Khi ấy, Chúa Giê su phán với các môn đệ rằng”

¹ Hãy coi chừng, đừng phô trương công đức trước mặt người ta, để hòng được thấy; chẳng vậy, các người mất công nơi Cha các ngươi, Ðấng ngự trên trời. ² Vậy khi ngươi bố thí, thì chớ thổi loa trước mặt, như bọn giả hình làm nơi hội đường và phố xá, hầu được vinh nơi người đời. Quả thật, Ta bảo các ngươi: họ đã lĩnh đứt công lênh họ rồi. ³ Còn ngươi bố thí, thì tay trái đừng biết điều tay phải làm, ⁴ hầu việc ngươi bố thí được giữ kín và Cha ngươi là Ðấng thấu suốt kín ẩn sẽ hoàn trả lại cho ngươi.

⁵ Và khi các ngươi cầu nguyện thì chớ làm như bọn giả hình; chúng ưa đứng cầu nguyện trong hội đường và các ngả đàng, hầu được bày ra cho người ta thấy. Quả thật, Ta bảo các ngươi, chúng đã lĩnh đứt công rồi. ⁶ Còn ngươi khi cầu nguyện thì hãy vào buồng, khóa cửa lại mà cầu nguyện với Cha ngươi, có mặt cả nơi kín ẩn; và Cha ngươi, Ðấng thấu suốt cả nơi kín ẩn sẽ hoàn trả lại cho ngươi.

¹⁶ Khi các người ăn chay thì chớ sầm mặt lại như bọn giả hình: chúng làm mặt mày mất dạng, để ra dáng ăn chay trước mặt người ta. Quả thật, Ta bảo các ngươi, chúng đã lĩnh đứt công chúng rồi. ¹⁷ Còn ngươi ăn chay thì đầu hãy xức dầu, và mặt mày hãy lau rửa, ¹⁸ hầu đừng lộ ra là ăn chay trước mặt người ta, nhưng trước mặt Cha ngươi, có mặt cả nơi kính ẩn, và Cha ngươi, Ðấng thấu suốt cả nơi kín ẩn, sẽ hoàn trảlại cho ngươi.

Lời Chúa đến với chúng ta hôm nay, lễ tro, thời điểm bắt đầu vào mùa chay, mùa chuẩn bị tâm hồn cùng với Chúa Giêsu nơi đoạn đường khổ nạn của Ngài. Lời Chúa đặc biệt khuyến khích chúng ta để tâm, chú ý về thực trạng tâm hồn của mình vì có đầy trong lòng mới tràn ra bên ngoài chứ không phải giả hình hoặc chỉ chú trọng đến hình thức bên ngoài.

Chúng ta nghe lại lời phúc âm, “Hãy coi chừng, đừng phô trương công đức trước mặt người ta, để hòng được thấy; chẳng vậy, các người mất công nơi Cha các ngươi, Ðấng ngự trên trời”. “Còn ngươi bố thí, thì tay trái đừng biết điều tay phải làm, hầu việc ngươi bố thí được giữ kín và Cha ngươi là Ðấng thấu suốt kín ẩn sẽ hoàn trả lại cho ngươi”. “Còn ngươi khi cầu nguyện thì hãy vào buồng, khóa cửa lại mà cầu nguyện với Cha ngươi, có mặt cả nơi kín ẩn; và Cha ngươi, Ðấng thấu suốt cả nơi kín ẩn sẽ hoàn trả lại cho ngươi”. “Còn ngươi ăn chay thì đầu hãy xức dầu, và mặt mày hãy lau rửa, ¹⁸ hầu đừng lộ ra là ăn chay trước mặt người ta, nhưng trước mặt Cha ngươi, có mặt cả nơi kính ẩn, và Cha ngươi, Ðấng thấu suốt cả nơi kín ẩn, sẽ hoàn trảlại cho ngươi”.

Qua những lời khuyên của phúc âm, chúng ta nhận biết, những hoạt động phát xuất từ tâm ‎ý mới tạo nên giá trị đích thực của hành động; đồng thời lời Chúa cũng nói lên vị thế ắt có của tâm hồn một người đối với sinh hoạt nhân sinh. Điều quan trọng nhất được phúc âm nhắc nhở, “Tiên vàn hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và sự công chính của Ngài, và các sự khác sẽ được ban cho các ngươi” (Mt. 6:33). Nước Thiên Chúa không đến một cách nhãn tiền, và người ta không thể nói được này ở đây hay ở đó; vì này Nước Thiên Chúa ở giữa các ông, ở trong các ông, và ở trên các ông”. Thiên Chúa hiện diện và hoạt động nơi mọi người chính là Tin Mừng Đức Giêsu rao giảng, “Thiên Chúa ở cùng chúng ta, Emmanuel”.

Thế nên, tất cả mọi hành vi, ý định, ‎ý nghĩ, ước muốn, ước mơ, tham vọng đều phát xuất từ tâm hồn một người và chính tâm hồn một người cũng là thước đo giá trị công nghiệp mà người ấy tạo thành. Chạy theo ước muốn thế tục hữu vi của đời này, rồi cuộc đời cũng sẽ qua đi, vinh quang, tăm tiếng, quyền thế rồi cũng trôi theo như bao người đã ra đi trước chúng ta. Tất nhiên, như lời phúc âm dạy, “Những gì các ngươi cầm buộc dưới đất thì trên trời cũng cầm buộc; những gì các ngươi tháo cởi dưới đất thì trên trời cũng tháo cởi”. Những ước mơ, tham vọng phát xuất tự linh hồn nên khi xác thân qua đi, linh hồn một người tiếp tục theo đuổi ước muốn, ước mơ, tham vọng này. Lời Chúa hôm nay nhắc nhở chúng ta nên để tâm nhận định về tâm tư, ước muốn, ý định của mình trong mùa chay để chuẩn bị tâm hồn cùng đồng hành với Chúa Giêsu nơi hành trình khổ nạn của Ngài.

Xin Chúa chúc lành nơi quý ông bà anh chị em.

CÁM DỖ ĐƯỢC XỨC TRO

(Thứ Tư Lễ Tro) Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa - Ban Mê Thuột

Vừa đọc cái tựa bài viết, hẳn nhiên không ít người phân vân tự hỏi: người viết có ấm đầu chăng hay người viết đã lạc đạo? Để có thể phân bua hay gọi là giải thích cho sự thắc mắc thường tình ở trên, xin được cùng nhau xem xét một vài hiện tượng rất phổ biến trong sinh hoạt nhà đạo chúng ta. Đó là việc người người tranh nhau hôn kính Thánh Giá Chúa ngày Thứ Sáu Tuần Thánh và người người đua nhau đến để được xức chút muội than trên đầu vào ngày Thứ Tư Lễ Tro, ngày khởi đầu mùa Chay Thánh.

Nói rằng người người thì cũng chẳng hàm hồ, vì ngay một trong những hình ảnh của Nước Trời mà Chúa Giêsu đã từng ví là các bé thơ trong trắng vẫn được bố mẹ hay anh chị bồng đến để lãnh nhận chút tro hay được bố mẹ “dí mũi” vào tượng chuộc tội để chúng được hôn chân Chúa. Nói rằng người người thì cũng chẳng là phóng đại theo hình thái văn chương ngoa ngữ, vì không ít người đang ngần ngại đến toà cáo giải nhưng vẫn không thể bỏ việc hôn chân Chúa hay cúi đầu nhận tro. Vậy thử hỏi cớ nguyên nào có các hiện tượng ấy? Xin được mạo muội vạch ra một vài lý do, cho dù chưa hẳn là xác đáng nhưng hy vọng có thể giúp chúng ta suy nghĩ thêm chút gì.

1. Tâm lý chung thường xem cái gì hiếm thì quý: Mỗi năm chỉ một lần được hôn chân Chúa giữa cộng đoàn. Cũng thế mỗi năm chỉ một lần cử hành nghi thức xức tro. Tượng chuộc tội, có thể nói là không còn hiếm với ngày nay. Đã là Kitô hữu Công giáo thì hầu như nhà nào cũng có tượng chuộc tội vì dư khả năng để mà có. Các tượng đời mới lại xem ra có mỹ quan hơn so với trước đây. Trừ một số người có thói quen đạo đức, thì ít có ai “hôn Chúa” dăm bảy lần trong năm chứ đừng nói gì là hằng ngày. Cái tượng mà hằng năm được trưng ra để tín hữu hôn chân vẫn để hay treo đâu đó trong phòng thánh, nhưng thử hỏi có mấy ai đến “hôn chân” ngoài ngày Thứ Sáu Tuần Thánh.

Giả như nghi thức xức tro diễn ra hằng ngày hay hằng tuần, giả như nghi thức “hôn chân Chúa” cũng được cử hành hẳng tuần hay hằng ngày thì chắc chắn có chăng chuyện người người tranh dành nhau vì không thể bỏ?

2. Tâm lý không muốn bị mất phần trong những sự gọi là của chung: “Một miếng giữa làng bằng cả sàng trong bếp”. Câu ngạn ngữ này dù chưa phản ánh cách sít sao nhưng cũng nói lên cái tâm lý không muốn bị mất phần. Đêm tiệc ly, khi Chúa Giêsu nói với Phêrô rằng nếu không để Chúa rửa chân thì sẽ không được dự phần với Người thì dù chẳng biết là phần gì, Phêrô đã sợ mất phần nên vội xin không chỉ rửa chân mà rửa cả tay và đầu! (x.Ga 13,6-11). Trong một cuộc họp hay hội chung, có phát một tờ giấy tài liệu đơn giản, nếu mình không có thì cũng cảm thấy thiếu thiếu gì đó. Đúng là chuyện bình thường kiếp người cho dù bản thân là linh mục hay tu sĩ.

3. Tâm lý muốn biểu hiện tâm tình cách chung chung, như mọi người: để biểu lộ tâm tình sám hối cách chung chung như lên chịu chút tro thì hầu như rất dễ thực hiện. Vừa nhanh, vừa chẳng cần xưng thú điều gì cách cụ thể, thì việc chịu tro đã trở thành “một cám dỗ” khó bỏ qua. Giả như Hội Thánh thay đổi hình thức lãnh nhận bí tích hoà giải bằng việc chịu tro thì người người, nhà nhà sẽ nô nức lãnh nhận “bí tích hoà giải kiểu này” hằng ngày không chừng. Cái tâm tình chung chung tuy vẫn có tác dụng của nó nhưng hiệu quả thì hạn chế và chóng qua. Sám hối là để đổi thay, không biết có được bao nhiêu người nhận tro bày tỏ sự sám hối đã có được quyết tâm thay đổi? Yêu mến Chúa là để dõi theo chân Chúa, nên một với Chúa, sống như Chúa sống. Không biết có được bao nhiêu người bày tỏ sự mến yêu Chúa qua việc hôn chân Chúa đã có được nỗ lực đi theo chân Chúa, sống và yêu thương như Chúa đã sống và yêu thương?

Mùa chay thánh lại về. Các nghi thức, nghi lễ, các cách thức sống đạo được lập ra nhằm giúp ta sám hối ăn năn, thay đổi cuộc sống như xức tro, ăn chay, hôn chân Chúa, ngắm đàng Thánh Giá, ngắm nguyện các sự thương khó Chúa Giêsu… quả là tốt đẹp đáng trân trọng và phát huy. Những tâm tình đạo đức vốn có giá trị và chỗ đứng của chúng trong đời sống đạo, đời sống đức tin. Tuy nhiên, lời dạy của Mẹ Hội Thánh về việc tôn kính Đức Maria chắc chắn cũng không thể sai khi áp dụng với những hình thức đạo đức của mùa Chay. “Các tín hữu hãy nhớ rằng lòng tôn sùng chân chính không hệ tại ở tình cảm chóng qua và vô bổ, cũng không hệ tại ở một sự dễ tin phù phiếm, nhưng phát sinh từ một đức tin chân thật…” (GH 67).

Chước cám dỗ luôn có đó. Ma quỷ như sư tử luôn rảo quanh chúng ta như tìm mồi cắn xé (x.1P 5,8). Chước cám dỗ mà ẩn sâu trong các hình thức đạo đức thì lại càng khó nhận diện để chống trả. Nếu chỉ hài lòng với một vài tình cảm đạo đức như “thấy thương Chúa”, “thấy mình là kẻ tội lỗi”… mà thôi chứ không thay đổi cuộc sống để nên tốt hơn, quảng đại hơn, thánh thiện hơn… thì cũng rất dễ sa chước cám dỗ. Quả thật, những câu chuyện thật như bịa “cười ra nước mắt” về việc sống đạo mùa chay vẫn chưa có hồi kết.

“Tên kia, đứng lại, lấy tiền ra, nộp ông đây”. Cha thánh Gioan Vianey nhân một buổi đi kẻ liệt trong ngày thứ Tư Lễ Tro về, cảm thấy có cái gì lành lạnh như con dao nhọn dí ở sau lưng, ngài nói: “Tôi không có tiền, nhưng hôm nay trời lạnh quá, mời anh điếu thuốc”. “Ồ, xin lỗi cha, trời tối quá, con không nhận ra cha. Xin cám ơn cha, hôm nay thứ Tư lễ Tro, ngày ăn chay, con không dám hút thuốc, kẻo phá chay”.

Một chuyện khác: “Sao chúng con đánh nhau?” Cha xứ hỏi hai thiếu niên. Một em thút thít trả lời: “Thưa cha, bạn ấy dành hôn chân Chúa, xô con té”.

Lại một chuyện khác nữa: Đêm thứ Tư Lễ Tro năm nọ sát liền sau Tết Nguyên Đán chỉ mấy ngày, cha xứ thấy đèn một phòng học giáo lý còn sáng, ngài đến để tắt đèn bỗng thấy năm, sáu giáo lý viên còn ở đó. “Sao giờ này chúng con còn ở đây? Họp hành gì khuya thế! “Thưa cha - Một giáo lý viên gãi đầu thú nhận - dạ chúng con chờ đồng hồ điểm 12 giờ đêm để nhậu mà khỏi phá chay. Đang còn Xuân mà cha”. Cha xứ chào thua, tuy nhiên, vốn quá cẩn thận việc giữ luật, ngài căn dặn: “Nhưng cha cấm chúng con không được vặn đồng hồ chạy nhanh đó nghen, nhanh một phút cũng không được! Nhậu trước 12 giờ đêm là phá chay đó nghen!”. Chuyện mùa chay còn tiếp…

Tags: Lời Chúa, cầu nguyện, ăn chay, mùa Chay, Lễ Tro, bố thí

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn