Nhận thức theo nghĩa hạn hẹp trong phân tích này cho thấy, khi nhận thức càng cao ý chí càng mạnh và tự do càng lớn.
Một bầy khỉ được huấn luyện leo cây hái dừa cho ông chủ vườn. Ngày nào cũng thế, chúng phải tranh thủ leo cây hái dừa cho ông chủ, rồi mới được ăn. Một con khỉ biết suy nghĩ hơi khác. Nó tự nhủ, tại sao bọn khỉ mình ngày nào cũng làm theo ý ông chủ rồi mới được ăn, có tên đói quá rơi từ cây cao xuống gẫy chân gẫy tay, thậm chí chết rồi bị làm thịt nhậu cho ông chủ. Phải làm gì chứ, phải có quyền lợi đi đôi trách nhiệm? Ngày hôm sau cả bọn chúng đình công, không tên nào chịu lên hái. Một ngày, hai ngày, ba ngày, bọn khỉ cầm chừng uống nước ra vườn hái gì đó ăn, hoặc chịu chết vì đói. Ông chủ sợ mất hàng loạt bầy khỉ của mình mới đáp ứng yêu sách, cho chúng ăn sáng cẩn thận, làm việc có mức độ. Bọn khỉ dường như đã thấy tự do hơn và được quan tâm hơn.
Bị lôi cuốn vào nhiều thứ bên ngoài quá sẽ không có nhiều thời gian cho đời sống có ý nghĩa hơn. Khi lo cái xe lúc nào cũng sạch sẽ, bóng loáng, sẽ tốn nhiều thời gian vì nó hơn. Khi có căn nhà lớn nhiều phòng tiện nghi sẽ không đủ thời gian sử dụng chúng và bảo quản chúng, thời gian mất vào chúng nhiều hơn. Phương thức ngày nay theo lối sống giản thiểu, càng đơn giản càng có nhiều thời gian tự do hơn. Chiếc xe là để đi miễn là không hay bị hư, căn nhà nhỏ đủ sống miễn là đủ ấm áp, sạch sẽ. Quần áo trang nhã không yêu cầu hàng hiệu, đắt giá, để khỏi lo kiếm tiền nhiều hơn.
Không cần ăn ngon vì của ngon lâu ngày cũng chán, không cần cầu kỳ bữa tiệc miễn gặp nhau thân tình chia sẻ, không cần khách sáo vì dễ mất tình bạn… Có rất nhiều thứ không cần, không quá bận tâm vào những thứ bên ngoài mà mất đi chiều sâu tâm hồn, mất đi lòng thật thà, mất tươi vui khi gặp gỡ.
Trong cuộc sống con người chúng ta đôi khi chịu mất nhiều những tự do vì cám dỗ tội lỗi. Chúng ta không hạnh phúc hơn khi phạm tội, chúng ta không tự do hơn khi thường xuyên mắc lỗi. Sự thật sống trong lành hơn sẽ tự do hơn, sống ít sai phạm hơn sẽ thanh thản hơn.
Khi tâm trí thanh thản hơn sẽ có nhiều thời gian cũng như khoảng trống trong bộ não để nhận thức tốt và nhạy bén hơn. Không quá nhiều bận tâm, nhận thức sẽ sáng hơn và tự do sẽ có nhiều hơn.
Một bầy khỉ được huấn luyện leo cây hái dừa cho ông chủ vườn. Ngày nào cũng thế, chúng phải tranh thủ leo cây hái dừa cho ông chủ, rồi mới được ăn. Một con khỉ biết suy nghĩ hơi khác. Nó tự nhủ, tại sao bọn khỉ mình ngày nào cũng làm theo ý ông chủ rồi mới được ăn, có tên đói quá rơi từ cây cao xuống gẫy chân gẫy tay, thậm chí chết rồi bị làm thịt nhậu cho ông chủ. Phải làm gì chứ, phải có quyền lợi đi đôi trách nhiệm? Ngày hôm sau cả bọn chúng đình công, không tên nào chịu lên hái. Một ngày, hai ngày, ba ngày, bọn khỉ cầm chừng uống nước ra vườn hái gì đó ăn, hoặc chịu chết vì đói. Ông chủ sợ mất hàng loạt bầy khỉ của mình mới đáp ứng yêu sách, cho chúng ăn sáng cẩn thận, làm việc có mức độ. Bọn khỉ dường như đã thấy tự do hơn và được quan tâm hơn.
Bị lôi cuốn vào nhiều thứ bên ngoài quá sẽ không có nhiều thời gian cho đời sống có ý nghĩa hơn. Khi lo cái xe lúc nào cũng sạch sẽ, bóng loáng, sẽ tốn nhiều thời gian vì nó hơn. Khi có căn nhà lớn nhiều phòng tiện nghi sẽ không đủ thời gian sử dụng chúng và bảo quản chúng, thời gian mất vào chúng nhiều hơn. Phương thức ngày nay theo lối sống giản thiểu, càng đơn giản càng có nhiều thời gian tự do hơn. Chiếc xe là để đi miễn là không hay bị hư, căn nhà nhỏ đủ sống miễn là đủ ấm áp, sạch sẽ. Quần áo trang nhã không yêu cầu hàng hiệu, đắt giá, để khỏi lo kiếm tiền nhiều hơn.
Không cần ăn ngon vì của ngon lâu ngày cũng chán, không cần cầu kỳ bữa tiệc miễn gặp nhau thân tình chia sẻ, không cần khách sáo vì dễ mất tình bạn… Có rất nhiều thứ không cần, không quá bận tâm vào những thứ bên ngoài mà mất đi chiều sâu tâm hồn, mất đi lòng thật thà, mất tươi vui khi gặp gỡ.
Trong cuộc sống con người chúng ta đôi khi chịu mất nhiều những tự do vì cám dỗ tội lỗi. Chúng ta không hạnh phúc hơn khi phạm tội, chúng ta không tự do hơn khi thường xuyên mắc lỗi. Sự thật sống trong lành hơn sẽ tự do hơn, sống ít sai phạm hơn sẽ thanh thản hơn.
Khi tâm trí thanh thản hơn sẽ có nhiều thời gian cũng như khoảng trống trong bộ não để nhận thức tốt và nhạy bén hơn. Không quá nhiều bận tâm, nhận thức sẽ sáng hơn và tự do sẽ có nhiều hơn.
L.m Giuse Hoàng Kim Toan
