Ai cũng có một quê hương, một nơi chôn nhau cắt rốn, nơi ta lớn lên nuôi dưỡng bao kỷ niệm ấu thơ. Nhìn dòng người về quê bằng mọi phương tiện, bất chấp mọi khó khăn, ta mới hiểu quê hương là gì.
Quê hương một cụm từ không chỉ là chữ nghĩa mà là một nơi cư trú của tâm hồn. Ở đó, ta không thể diễn tả hết bao cảm xúc, khi vừa chỉ nghĩ về quê ăn Tết.
Quê hương quanh năm xa cách xuôi ngược làm ăn sinh sống. Ai cũng chỉ hỏi thăm qua chat, qua Smarphon… Dù là những phương tiện hiện đại, nhưng quê hương đâu chỉ là nhìn từ phương xa. Quê hương ấy ở trong tâm hồn trong sự gặp gỡ thiêng liêng nơi đất mẹ sinh ra ta. Nơi ta từng tắm lội sông suối, nơi ta từng lăn trên đất, vui chơi, trồng cấy trên những vườn tược, bên cạnh những con gà, con vịt.
Bao nhiêu cảnh cũng không nói đủ về quê hương. Ở đó có ông bà, cha mẹ, anh chị em, bạn bè lối xóm cùng nhau lớn lên và cùng nhau rời xa quê. Về quê, để gặp gỡ ông bà cha mẹ bao lâu xa cách, nhưng bên cạnh đó còn là bạn bè bươn trải khắp nơi Tết tựu về. Bao nhiêu tình thương, chỉ khi nghĩ về quê ăn Tết đã thấy lòng chộn rộn niềm vui khó tả.
Bao nhiêu nghĩ suy về quê ăn Tết, như người ta nói: Làm lụng quanh năm gom về cuối năm về quê ăn Tết”. Ấy là khi kinh tế khó khăn, cuộc sống mưu sinh chật vật, vẫn cố gắng dành dụm cuối năm về quê ăn Tết. Nói là ăn theo từ ngữ Việt nam, từ ăn ấy có biết bao điều để nói đến những tình tự quê hương khi thăm viếng cả người đã khuất và người còn sống. Có những khi chỉ về thắp vài nén hương nơi mộ phần tổ tiên cha mẹ ông bà thôi, đã thấy cần cố gắng mỗi năm về một lần để báo đáp công ơn sinh thành. Có là người Việt Nam thấm đẫm đạo nghĩa ông bà mới có thể hiểu được lòng đạo hiếu là như thế!
Về quê không chỉ đơn giản để khây khoả, trở về với thiên nhiên mà còn là trở về một nơi đã sống, đã lớn lên đã ghi khắc bao kỷ niệm. Nhìn lại và nhận ra những khuôn mặt của người thầm yêu trộm nhớ xưa kia một thời, sống lại bao điều mới lạ trong tâm hồn.
Về quê cùng gia đình nhỏ của ta, các cháu dù không sinh ra ở quê ấy, nhưng vẫn ghi lại trong các cháu của ta hiểu thế nào là “quê hương”. Điều này cần thiết lắm mởi vì người không có quê hương là mất tất cả. Cuộc đời nổi trôi không nơi để trở về. Bài hát “Bonjour Vietnam” Marc Lavoine: “Bạn hãy nói cho tôi biết chăng, về họ tên mà tôi đã mang, Về miền quê mà tôi ngày đêm luôn nhớ mong. Lòng tôi mong biết đất nước tôi, đất nước đã có bao đời, Được nhìn bằng đôi mắt của mình được trở về cội nguồn của tôi”. (Raconte moi ce nom étrange et difficile à prononcer Que je porte depuis que je suis née…)
Về quê, mới hiểu phần nào quê hương là gì? Vì mỗi năm xa quê rồi trở về quê mới thấy mỗi lần mỗi khác và hiểu thêm quê hương là gì? Chúc mọi người về quê sống diều đã sống và đang sống trong tình tự quê hương.
L.m Giuse hoàng Kim Toan
