Đời Đáng Sống XX

ĐỜI ĐÁNG SỐNG XX
KHAO KHÁT CỦA THẾ GIỚI TRƯỚC KHI CÓ KI-TÔ GIÁO
 

Các bạn thân mến,

Thỉnh thoảng ai đó lại khoe khoang, “Tôi có một ý tưởng hoàn toàn mới”. Ba câu trả lời có thể được đưa ra. Một là “Hãy đối xử tử tế với nó, nó đang ở một nơi xa lạ.” Hai là “Vận may của người mới bắt đầu”. Và câu trả lời thứ ba và cũng là câu trả lời hay nhất đó là “Hãy quay lại xem người xưa coi điều đó như thế nào”. Rất thường chúng ta gọi một cái gì đó hiện đại bởi vì chúng ta không biết cái gì là cổ đại; cái gọi là ý tưởng “hiện đại” thực sự là lỗi cũ với nhãn mới. Chúng ta mắc một món nợ quá khứ lớn hơn những gì thường được công nhận. Vùng nước của các nền văn hóa cổ đại không ngừng rửa trôi bờ biển của chúng ta.

Có thể rất thú vị khi thực hiện một cuộc khảo sát về một nghìn năm lịch sử trước Ki-tô giáo và đi sâu vào sự khao khát, khát vọng, hy vọng và mong đợi của một số dân tộc vĩ đại trong quá khứ, bắt đầu với người Hy Lạp, sau đó là thế giới phương Đông, và cuối cùng là người Do Thái.

Một trong những nhà sử thi vĩ đại nhất từng sống là Homer, người được Pla-tô gọi là nhà giáo dục của người Hy Lạp. Homer đã viết hai tác phẩm tuyệt vời, một tác phẩm được gọi là Iliad và tác phẩm còn lại là Odyssey. Iliad kết thúc với câu chuyện về một vị vua bị đánh bại và Odyssey với câu chuyện về người phụ nữ đau buồn. Bài thơ đầu tiên kết thúc bằng một sự tôn vinh đẹp đẽ dành cho Hector như là vị anh hùng vĩ đại nhất của thành Troy. Trong bài thơ khác, Odyssey, liên quan đến việc Odysseus đi khắp thế giới, kể câu chuyện về người vợ của ông, người được nhiều người cầu hôn, tán tỉnh. Cô ấy nói rằng khi cô ấy dệt xong bộ quần áo, cô ấy sẽ quyết định chọn người cầu hôn. Những người cầu hôn không hề biết rằng mỗi đêm Penelope đều tháo những vết khâu mà cô đã khâu vào ban ngày và do đó vẫn trung thành với Odysseus cho đến khi anh ta trở về. Các học giả cổ điển vĩ đại như Christopher Hollis đã tự hỏi tại sao Homer lại đưa vào văn học hiện tại câu chuyện về một vị vua thất bại vĩ đại và một người phụ nữ vinh quang trong nỗi buồn và bi kịch. Triết học Hy Lạp đã quan tâm đến việc trả lời câu hỏi này. Như Chesterton đã nói, “Vai trò của Hector dự đoán tất cả những thất bại mà chủng tộc và tôn giáo của chúng ta phải vượt qua.” Tất cả các triết gia Hy Lạp không thể hiểu được làm thế nào có thể có chiến thắng trong thất bại, và làm thế nào có thể có cao quý trong đau khổ. Thực sự không có câu trả lời nào được đưa ra cho vấn đề này, cho đến tận ngày ở đồi Can-vê, khi một kẻ bại trận bị treo trên Thánh giá cuối cùng trở thành kẻ chinh phục, và Mater Dolorosa (Người Mẹ Sầu bi) dưới chân Thánh giá trở thành Nữ hoàng của thế giới Ki-tô giáo.

Các bạn thân mến,

Hơn 500 năm trước thời đại Ki-tô giáo, nhà viết kịch vĩ đại Aeschylus, người đã viết Prometheus Bound (Tiến bộ của con người chống lại các lực lượng của thiên nhiên). Prometheus được hình dung đã bị trói vào một tảng đá vì anh ta đã đánh cắp lửa từ Thiên đường. Một con đại bàng bay đến và nuốt chửng ruột của anh ta - một biểu tượng của con người hiện đại, trái tim của họ đang bị nuốt chửng, không phải bởi đại bàng, mà bởi sự lo lắng và sợ hãi, chứng loạn thần kinh và chứng loạn thần. Trong hàng nghìn năm qua, loài người đã khao khát một sự giải thoát nào đó, khát vọng đó đã tìm thấy câu trả lời trong bài phát biểu của Hermes với Prometheus, “Hơn nữa, đừng tìm kiếm bất kỳ kết thúc nào đối với lời nguyền này, cho đến khi một vị thần nào đó xuất hiện để chấp nhận trên đầu anh ta, sự đau đớn của tội lỗi do bạn gây nên”.

Trong cuộc đối thoại thứ hai của Alcibiades, người ta đọc thấy rằng khi Alcibiades chuẩn bị đi vào đền thờ, anh ta đến gặp Socrates, nhà thông thái, và nói “Tôi nên hỏi các vị thần điều gì?” Và Socrates nói, “Đợi đã! Hãy đợi một nhà thông thái sắp tới, người sẽ cho chúng ta biết chúng ta phải cư xử thế nào trước Thượng đế và con người.” Alcibiades nói, “Tôi sẵn sàng làm tất cả những gì Ngài ấy muốn. Khi nào Ngài sẽ đến?”

Socrates nói, “Tôi không biết khi nào, nhưng tôi biết rằng Ngài cũng mong muốn điều tốt lành cho bạn.”

Nhưng văn học Hy Lạp không đơn độc trong việc miêu tả con người khao khát một sự khôn ngoan khác ngoài trái đất, và một sự giải thoát khác khỏi sự đau khổ bên trong hơn là do con người mang lại.

Người phương Đông cũng đã có nó. Những người theo đạo Hindu (Ấn độ giáo) cổ đại đã hiến tế một con cừu cho Ekiam khi họ cầu nguyện: “Khi nào Đấng Cứu Thế sẽ đến? Khi nào Đấng Cứu Chuộc sẽ xuất hiện?” Hình đại diện của họ không phải là hóa thân (nhập thể), mà là sự giáng thế của các vị thần xuống cõi người, chẳng hạn như Krishna, một vị thần đã đến thăm loài người, Bhagavad-Gita, người đã trở thành anh em của tất cả mọi người, và Brahma, người thường được hình dung là một người sẽ sửa chữa những lỗi lầm của Kaliga, con rắn cổ đại.

Khổng Tử trong Đạo đức học của mình tiếp tục sự khao khát phổ quát này về một Đấng cứu thế khi ông viết, “Đấng thánh phải từ trời đến, người sẽ biết tất cả mọi thứ và có quyền năng trên trời và dưới đất.”

Người ta có thể hỏi Đức Phật có đề cập đến Chúa Ki-tô không? Đức Phật là đấng sáng lập Phật giáo sống từ năm 563 đến năm 483 trước Công nguyên. Khi hấp hối, ông nói: “Ta không phải là vị Phật đầu tiên xuất hiện trên trái đất, cũng không phải là người cuối cùng. Ta sẽ chết, nhưng Đức Phật sẽ sống, vì Đức Phật là Chân lý. Vương quốc của Chân lý sẽ phát triển trong khoảng 500 năm.. .Vào thời điểm thích hợp, một vị Phật khác sẽ xuất hiện và ngài sẽ mặc khải cho bạn chân lý vĩnh cửu giống như ta đã dạy.” Đệ tử của ông ấy là Ananda hỏi, “Làm sao chúng tôi biết được Ngài ấy?” Đức Phật trả lời: “Đức Phật đến sau tôi sẽ được biết đến là Maitreya, có nghĩa là “Người có tên là Tình yêu”.

Các bạn thân mến,

Nền văn minh La Mã đã đạt được cùng một hợp âm, vì tất cả nhân loại là một. Sau khi trả lời rằng triết lý dựa trên sự tự cung tự cấp là không đủ, họ khao khát một số sự thanh lọc nội tâm; điều này đã thúc đẩy họ phát triển các tôn giáo bí ẩn. Những sự sùng bái này đã dẫn đến nhiều thái quá, nhưng khuynh hướng chủ quan của họ là đúng, vì họ thấy con người phải có bí ẩn cũng như triết học.

Cicero, nhà hùng biện vĩ đại, đã trích dẫn lời một sibyl (thời cổ đại đây là một người phụ nữ có thể nói tiên tri) rằng: “Một vị vua sẽ đến, người phải được công nhận là để cứu sống,” Sau đó, Cicero hỏi, “Sibyl đã nói về người đàn ông nào và vào thời điểm nào?” Và câu trả lời của một người Rô-ma khác là :” Đây là người” (behold the man) (Đây là câu nói của Phi-la-tô trong Tin Mừng Gio-an chương 19: “Vậy, Đức Giê-su bước ra ngoài, đầu đội vương miện bằng gai, mình khoác áo choàng đỏ. Ông Phi-la-tô nói với họ: “Đây là người!” (câu 5).
 

Mời nghe tiếp phần sau.
 

ĐỜI ĐÁNG SỐNG XX
CHIẾN TRANH LÀ SỰ PHÁN XÉT CỦA THIÊN CHÚA II
 

Các bạn thân mến,

Sự phán xét rõ ràng theo trình tự tự nhiên. Ví dụ, đau đầu là phán xét về việc tôi không chịu ăn, đó là quy luật tự nhiên; cũng như teo cơ là một  phán xét về việc tôi không chịu tập thể dục.

Không tuân theo những luật lệ này dẫn đến những hậu quả nhất định, không phải vì chúng ta sẽ chịu những hậu quả đó, mà vì bản chất của thực tế mà Thiên Chúa đã tạo ra.

Không ai uống quá chén mà muốn mình sẽ bị đau đầu, nhưng người đó sẽ bị đau đầu; không có người nào phạm tội lại muốn thất vọng về ý chí hoặc xấu xí về tâm hồn, nhưng anh ta vẫn cảm thấy điều đó. Khi vi phạm pháp luật, chúng ta luôn phải gánh chịu những hậu quả nhất định mà chúng ta không hề mong muốn. Thiên Chúa đã tạo ra thế giới đến mức có những tác động nhất định theo những nguyên nhân nhất định.

Khi tai họa ập đến với chúng ta, do hậu quả của việc chúng ta bỏ bê hoặc bất chấp ý muốn của Thiên Chúa, đó là điều chúng ta gọi là sự phán xét của Thiên Chúa. Thế giới sẽ không xảy ra cuộc chiến tranh này, nhưng nó sẽ có một lối sống tạo ra nó; và theo nghĩa đó, đó là sự phán xét của Thiên Chúa. Tội lỗi mang đến nghịch cảnh, và nghịch cảnh là biểu hiện của việc Thiên Chúa lên án điều ác, ghi lại sự phán xét của Thiên Chúa.

Kết quả của sự thất vọng do chúng ta không tuân theo luật pháp của Thiên Chúa là sự phán xét của Ngài. Và khi không tuân theo luật đạo đức của Thiên Chúa, chúng ta không phá hủy nó - chúng ta chỉ hủy hoại chính mình. Ví dụ, tôi có thể tự do lạm dụng luật hấp dẫn (trọng lực) bằng cách nhảy khỏi một tòa nhà, nhưng khi làm như vậy, tôi tự sát - và luật vẫn còn đó.

Để tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện nhỏ, một câu chuyện được kể bởi một nhà truyền giáo từ đảo Tonga (một đảo nhỏ ở Nam Thái Bình Dương). Một tù trưởng của một hòn đảo gần đó đến thăm nhà truyền giáo và yêu cầu ông đóng cho ông ta một chiếc thuyền máy. Nhà truyền giáo nói: “Tôi sẽ đóng cho bạn một chiếc thuyền với một điều kiện là bạn không cho tôi vật chất gì hết. Tất cả những gì tôi muốn là được quyền đến hòn đảo của bạn và cố gắng cứu một vài linh hồn”.

Bốn tháng sau, khi đóng thuyền xong, nhà truyền giáo đưa ra đảo. Vị tù trưởng và toàn thể dân chúng của ông đã gặp gỡ nhà truyền giáo và chuẩn bị một bữa tiệc thịnh soạn. Bốn con lợn được nướng và đặt nằm dài trên những chiếc chiếu sạch sẽ phủ đầy hoa quả thơm ngon. Vị tù trưởng đọc diễn văn cám ơn nhà truyền giáo. Nhà truyền giáo nói, “Tôi hơi thất vọng. Tôi đến đây để tìm vài linh hồn, và tôi không tìm thấy gì cả”. Nghe vậy, vị tù trưởng diễn tả bằng một cử điệu. Với cử điệu đó của tù trưởng, ở phần thế giới đó, mọi người luôn cử chỉ bằng cách di chuyển ngón trỏ xuống dưới chứ không phải hướng lên trên như chúng ta ở đây. Vị tù trưởng ra hiệu cho cô con gái mười ba tuổi Kasa của mình, rồi nói với nhà  truyền giáo, “Đây là con gái tôi; cô ấy bây giờ là của ngài. Hãy đưa cô ấy theo.” Nhà truyền giáo đưa Kasa đến Tonga và cho cô ta đi học. Cô đã được giáo dục ở đó cho đến năm cô hai mươi mốt tuổi. Sau đó cô xin trở thành một nữ tu. Nhà truyền giáo từ chối: “Không! Cô không thể trở thành một nữ tu bây giờ. Cô phải quay trở về sống với dân tộc của cô và ở đó một năm,  vào cuối thời gian đó, nếu cô vẫn cảm thấy rằng mình có ơn gọi, cô có thể trở lại và chúng tôi sẽ xem xét mong muốn của cô, cho cô vào tu viện.”

Cô ta đồng ý điều đó; cô ấy trở lại với bà con, quê hương mình. Không lâu sau khi cô về đến nơi, cha cô qua đời. Cô rửa tội cho cha mình trên giường bệnh. Mẹ cô mất sau đó ít lâu, cô rửa tội cho mẹ và sau đó cô cải đạo anh trai mình, tên là Low Gear. Đây là một trong những ảnh hưởng của GI (từ nói về quân đội)  ở Thái Bình Dương. Người bản xứ nhặt những từ mà họ nghe thấy, họ sử dụng và dùng chúng cho con cái của họ. Cũng chính nhà truyền giáo kể rằng ngài đã tìm được trong cốp xe của mình một bộ quần áo công đoàn cũ, loại tay dài, và đưa nó cho một người bản địa tên là Benzine. Chúa nhật tiếp theo, Benzine đến nhà thờ và đi xuống lối đi giữa với chiếc quần dài này.

Các bạn thân mến,

Trở lại câu chuyện của chúng ta, sau khi Low Gear trở thành một Ki-tô hữu, ở đó đã nổ ra cuộc đàn áp và cố chấp trên đảo. Người bản xứ nhạo báng đức hạnh của Kasa, đánh đập, tra tấn và tẩy chay cô; điều này đã diễn ra trong nhiều tháng.

Một ngày nọ, nhiều người bản xứ ở trên bờ, trong lúc đang nhìn những người đàn ông lặn xuống biển để đâm bắt cá. Đột nhiên mặt nước trở nên đỏ thẫm như máu, những mảnh thịt người nổi lên mặt nước. Một trong những người con trai của người phụ nữ cay đắng nhất với Kasa đã bị một con cá mập nuốt chửng. Ngay lập tức những người dân trên đảo van xin hét lên, thét inh ỏi, hết sức chói tai và giơ cánh tay lên, khóc “Gia-vê! Tại sao Ngài lại làm như vậy với chúng tôi? Gia-vê! Chúng tôi đã làm gì? Gia-vê Tại sao chúng tôi phải đau khổ?” Gia-vê là tên trong tiếng Do Thái của Thiên Chúa? Làm thế nào những người đó biết tên Thiên Chúa bằng tiếng Do Thái? Điều đó chúng tôi không thể trả lời. Điều thú vị là, họ tìm kiếm một lý do cho thảm họa này. Họ nghi ngờ họ đã làm điều gì đó để đem đến sự phán xét của Thiên Chúa trên họ. Cuối cùng, một trong số họ nói, “Đó là do cách chúng ta đối xử với Kasa?”

“Vâng,” những người còn lại hét lên, “chính là đó”. Cô gái quay trở lại đảo Tonga và trở thành Sơ Gabriel. Sau đó trở về hòn đảo quê hương của mình, cô ấy hiện đang giáo dục họ và mang lại cho họ niềm an ủi về đức tin.

Những người này có thể gần với chân lý hơn chúng ta, khi họ cho rằng khủng hoảng là do vi phạm luật đạo đức của Thiên Chúa.

Khi không tuân theo Ý muốn của Ngài, chúng ta tự hủy hoại chính mình. Khi đâm Ngài, chính trái tim của chúng ta mà chúng ta bóp chết. Trước những thảm họa, chúng ta phải buồn bã biết rằng luật luân lý là đúng, và sẽ thắng thế.

Lửa cháy, vậy chúng ta đừng nhúng tay vào; Sự vô thần gây ra chiến tranh, do đó, chúng ta hãy là thần thánh, hãy thuộc về Thiên Chúa.

Tất cả các quốc gia và tất cả các dân tộc phải học, trong đau khổ và nước mắt, trong máu và mồ hôi, rằng thái độ sai lầm đối với luật tự nhiên và luật luân lý đồng thời và cũng là một thái độ sai lầm đối với Thiên Chúa, và do đó mang lại sự diệt vong không thể tránh khỏi, đó là sự phán xét của Thiên Chúa.

Các bạn thân mến,

Chiến tranh, chết chóc đã và đang xảy ra hàng ngày trên thế giới này. Hình thức tuy có thể có khác, hoặc tinh vi hơn, nhưng bản chất của cái ác vẫn giống nhau. Tham vọng phát xuất từ dục vọng ở bên trong con người, là một lực đẩy quá lớn, không đo lường, không ngăn chận được. Ai cũng muốn thắng, ai cũng muốn phần hơn về mình, cho dân tộc mình, cho tôn giáo  mình, cho đảng phải, cho ý thức hệ của mình v.v... “Muốn” mạnh mẽ đến nỗi có thể trở thành niềm đam mê hay “say mê” khủng khiếp. Ai cũng cho rằng mình khôn ngoan hơn người khác. Đúng, họ có thể khôn ngoan, sự khôn ngoan của một thọ tạo, một động vật thuần tuý (nghĩa là trí hồn (tức linh hồn) không còn nữa, hay lương tâm đã chết). Nhưng thực ra họ chẳng hiểu khôn ngoan là gì cả. Họ quá biết rằng cứu cánh không bao giờ có thể biện minh cho những phương tiện độc ác và tội lỗi. Cứ cho họ thắng đi, họ chinh phục hết mọi thứ đi; “Rồi sao nữa?” và “Rồi sao nữa”! Có một nghĩa trang lớn ở Ý, trước khi ra khỏi đó, bạn sẽ nhìn thấy tấm bảng trên cổng với hàng chữ rất lớn đập vào mắt mình, xin dịch là: “Hôm nay phiên tôi, ngày mai phiên bạn”.
 

Tạm biệt các bạn.