Lời Chủ Chăn Giáo Phận Vĩnh Long

LỜI CHỦ CHĂN GIÁO PHẬN VĨNH LONG THÁNG 8/2025: TRUYỀN GIÁO QUA PHƯƠNG TIỆN KỸ THUẬT SỐ

Lời Chủ chăn Giáo phận Vĩnh Long

Tháng 8/2025

 TRUYỀN GIÁO QUA PHƯƠNG TIỆN KỸ THUẬT SỐ

Kính gửi: Quý Cha, quý Tu sĩ nam nữ và tất cả anh chị em Giáo phận Vĩnh Long.

Thưa anh chị em, trong năm nay chúng ta sẽ chọn mười hai đề tài dựa trên tài liệu định hướng mục vụ cho Hội Thánh tại Việt Nam trong năm 2025 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam “Cùng nhau loan báo Tin Mừng”. Đây là chủ đề thứ ba mà Hội Đồng Giám mục Việt Nam đã xác định năm 2022. Giáo phận Vĩnh Long, trong Gợi ý Mục vụ lần VIII, sẽ nói đến “Truyền giáo qua phương tiện kỹ thuật số” được tra cứu trong Tông huấn Loan báo Tin Mừng Evangelii Nuntiandi của Đức Giáo hoàng Phaolô VI, Tông huấn Christus Vivit của Đức Giáo hoàng Phanxicô cho Giới trẻ và toàn thể Dân Thiên Chúa và Báo cáo Giáo hội hiệp hành (Thượng Hội Đồng Giám Mục Lần Thứ XVI, Kỳ Họp Thứ Nhất).

Truyền giáo là gì? Quá trình lịch sử, thời xưa, thời nay, Internet ra đời ?

Ai trong chúng ta cũng biết Phúc Âm hóa là công bố Phúc Âm. Thật vậy, từ này bao gồm một thực tế phong phú, phức tạp và năng động mà không có định nghĩa nào có thể dễ dàng giải thích, mặc dù Giáo Hội đã sử dụng từ này rất nhiều.

Việc truyền tải Tin Mừng có những khía cạnh rất đa dạng:

- Chúng ta có thể chú ý hơn đến khía cạnh toàn cầu của nó và, ví dụ, chú ý đến những gì đã là sự phát triển dần lên về địa lý của Kitô giáo qua các thời đại kể từ khi bắt đầu ở Palestine, liên tiếp đến Đế chế La Mã, các dân tộc kém văn hóa, hai châu Mỹ, châu Phi và ở mức độ thấp hơn, châu Á.

- Người ta có thể nhạy cảm hơn với khía cạnh cá nhân của nó, bằng cách nghĩ về hành trình của những người đã được dẫn dắt, từng người một, đến với đức tin vào phép Rửa tội.

- Chúng ta cũng có thể nhấn mạnh hơn vào việc thấm nhuần các nền văn hóa, tâm lý và lối sống bằng các giá trị Kitô giáo, và theo nghĩa này, việc truyền giáo liên tục được thực hiện và tái thực hiện.

Từ đầu, việc truyền giáo theo hướng dẫn của Chúa Giêsu: “Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ tuân giữ mọi điều Thầy đã truyền cho anh em” (Mt 28, 19-20). Với thiện chí của mình, Thánh Phaolô đáp ứng điều này: “Khốn thân tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng!” (1 Cr 9, 16)

Trong một thời gian dài, việc truyền giáo vẫn là một nhiệm vụ của các chuyên gia: các tông đồ, các nhà truyền giáo của “truyền giáo bên ngoài” hoặc “truyền giáo nội bộ”. Về phần mình, dân Chúa đã tham gia cầu nguyện và hỗ trợ tài chính trong những nỗ lực truyền giáo này.

Chứng tá đời sống. Mọi Kitô hữu đều có bổn phận loan báo Tin Mừng bằng nhiều cách khác nhau, nhưng trước hết là bằng cách sống và cách nói của một người Kitô hữu đúng nghĩa.

Chứng tá thí dụ: Chung quanh chúng ta còn nhiều người đang than khóc, đang đau khổ, đang bệnh hoạn, đang cô đơn, thiếu tình thương, không có ai yêu thương họ và không có ai giúp đỡ họ. Một hạnh phúc lớn lao đối với họ, khi họ tìm được những người có tâm tình thương người, có đôi tay rộng mở, có một cái nhìn lương thiện. Nhưng cũng là một hạnh phúc lớn lao đối với những người biết an ủi và biết thương xót người khác.

Sống đạo. Đọc kinh chung, đi đạo, giữ đạo Chúa, đi lễ Nhà thờ, đi dự các phép Bí tích, Rửa tội trẻ con, phép Hôn phối..chúng ta phải thảo luận cùng nhau, lắng nghe nhau, truyền giáo cho nhau, ngay cả khi một số người có chuyên môn giúp người khác tiến lên.

Lời Khuyên của các Giáo Hoàng. Việc truyền giáo qua phương tiện kỹ thuật số đã trở thành một chủ đề quan trọng trong Giáo Hội Công Giáo, đặc biệt trong thời đại kỹ thuật số ngày nay.

Tông huấn Loan báo Tin Mừng Evangelii Nuntiandi, số 41: “Đối với Giáo hội, đời sống chứng tá của người tín hữu đích thực, hiến mình cho Thiên Chúa trong sự thông hiệp không gì cắt đứt được và nhiệt thành giúp đỡ anh em là phương thế thứ nhất của việc Phúc Âm hóa. Mới đây Ta đã nói với một nhóm giáo dân rằng: 'Người đương thời sẵn sàng lắng nghe những nhân chứng hơn là những thầy dạy, hoặc nếu họ có nghe thầy dạy, thì bởi vì chính thầy dạy cũng là những nhân chứng'. Thánh Phêrô đã diễn tả rõ rệt điều này khi Ngài đưa ra một cách sống trong sạch và đáng kính 'Không dùng lời nói nhưng lại chinh phục được cả những kẻ từ chối tin vào Lời: chinh phục nhờ cách ăn nết ở' (1P 3,1). Vì vậy chính bằng cách xử thế, bằng đời sống mà Giáo Hội sẽ rao giảng Tin Mừng cho thế giới, nghĩa là bằng chứng tá đời sống trung thành với Đức Kitô, sống nghèo khó và từ bỏ, sống không lệ thuộc vào các quyền lực thế gian, tắt một lời, chính bằng đời sống thánh thiện mà Giáo Hội rao giảng Tin Mừng”.

Chúng ta đang sống và bị ảnh hưởng của tiến bộ khoa học kỹ thuật đủ mọi ngành nghề, nên chúng ta phải hội nhập. Hội nhập để biến đổi. Tông huấn Christus Vivit số 86: “Môi trường kỹ thuật số (điện toán) đặc trưng cho thế giới đương thời. Một phần lớn nhân loại đang đắm chìm trong nó một cách bình thường và liên tục. Đó không chỉ là vấn đề ‘sử dụng’ các công cụ truyền thông, mà là sống trong một nền văn hóa phần lớn bị thuật số hóa, nó ảnh hưởng sâu xa đến các quan niệm về thời gian và không gian, nhận thức về bản thân, về tha nhân và thế giới, phương thức giao tiếp, học hỏi, tìm hiểu và liên hệ với những người khác. Một cách tiếp cận thực tế có khuynh hướng đặt hình ảnh trên việc nghe và đọc có tác động đến cách học hành và phát triển sự suy nghĩ cách phê phán”.

Các cách truyền giáo, chuyển dần đến Kỹ thuật số. Cách đầu tiên là cách tiếp cận trực tiếp. Một ví dụ về cách này là có một cuộc trò chuyện về Phúc Âm đi thẳng vào vấn đề. Cách tiếp cận thứ hai đối với truyền bá Phúc âm sẽ là cách tiếp cận mang tính trí tuệ hơn. Trước khi đi rao giảng Phúc âm, bạn phải hiểu rõ về Phúc Âm và những gì Giáo hội Công giáo dạy. Cách tiếp cận làm chứng tương tự như kể những câu chuyện cá nhân về hành trình của bạn với Chúa Kitô. Những câu chuyện này giúp mọi người dễ hiểu hơn một chút về những gì có thể xảy ra nếu bạn có mối quan hệ với Chúa Kitô và đức tin. Cách tiếp cận phục vụ là trao tặng bản thân cho những người thực sự cần giúp đỡ. Theo cách này, bạn có thể chăm sóc họ và chia sẻ đức tin của mình. Cuối cùng, có cách tiếp cận Internet. Sử dụng các kết nối mà chúng ta có ngày nay thông qua đủ loại trang Web hoặc ứng dụng có thể giúp Giáo hội chiếm ưu thế trong việc truyền giáo. Giáo hội có thể sử dụng tin nhắn trực tiếp, Facebook, Email, tạo trang Web hoặc chia sẻ Video. Đây chỉ là một số ví dụ về phương tiện kỹ thuật số được sử dụng ngày nay.

Rao giảng bằng Kỹ thuật số

- Khó khăn và thách đố nội bộ. Thách thức lớn nhất mà các thừa tác viên truyền giáo phải đối mặt trong thời đại kỹ thuật số là sự thành công “thực sự”! Bản chất của phương tiện truyền thông xã hội và kỹ thuật số làm cho việc chia sẻ nội dung Tin mừng với hàng triệu người cùng một lúc trên thế giới trở nên dễ dàng. Nhưng trên thực tế, những con số đó chỉ là tượng trưng, không phản ảnh đúng với lối sống Tin mừng của Chúa: nghe cho có, nhìn cho có, nhưng không sống! Hơn nữa, với phương tiện là mạng xã hội, thì lại có những trang mạng chỉ trích nhau, gây chia rẽ, điều đó là đối nghịch với sứ mệnh truyền giáo của Giáo Hội là tình yêu và bình an của Chúa Kitô.

- Khó khăn và thách đố bên ngoài. Khi nói đến “những khó khăn và thách đố bên ngoài”, chúng ta muốn nói đến những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát của cá nhân, Giáo hội và các thừa tác viên truyền giáo. Mặc dù thời đại kỹ thuật số mang đến nhiều cơ hội truyền giáo, nhưng hiện nay Giáo Hội đang đối mặt với những vùng đất chưa được khám phá… chưa có Internet hoặc Internet bị hạn chế... Trong một số trường hợp, chính phủ đã đóng cửa hoàn toàn Internet vì lý do chiến lược: Mạng lưới không bắt được.

- Khó khăn và vấn đề công kích. Truyền giáo qua mạng xã hội sẽ chỉ có ý nghĩa khi Kitô hữu biết giữ trọn tinh thần của Tin Mừng. Không tham gia mạng xã hội để vu khống, chỉ trích hay gây chia rẽ, điều nầy đi ngược lại sứ mệnh của Giáo hội. Truyền giáo là lan tỏa tình yêu và sự bình an của Chúa. Khi mạng xã hội tràn ngập những bài đăng gây tranh cãi, khi mọi người dễ dàng công kích nhau chỉ qua một dòng bình luận, thì người Kitô hữu cần trở nên khác biệt – đem đến thông điệp yêu thương, cởi mở và bao dung. Thái độ tôn trọng và tinh thần hiệp nhất phải luôn là trọng tâm của mọi bài đăng, mọi lời nói.

Truyền giáo trong thời đại kỹ thuật số đòi hỏi Giáo hội phải hiểu và sử dụng các công nghệ mới để kết nối với mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ… Môi trường kỹ thuật số không chỉ là phương tiện giao tiếp mà còn là một nơi để Giáo Hội lan tỏa Tin Mừng và tiếp cận những người ít quan tâm đến Giáo Hội… Trong Báo cáo Giáo Hội hiệp hành (Thượng Hội đồng Giám mục lần thứ XVI, kỳ họp thứ nhất), số 17 có đề cập: “Văn hóa kỹ thuật số tạo nên một sự thay đổi cơ bản trong cách chúng ta hiểu thực tế và cách chúng ta liên hệ với chính mình, với nhau, với môi trường của chúng ta, và thậm chí với Thiên Chúa. Thế giới kỹ thuật số thay đổi quá trình học tập, nhận thức của chúng ta về thời gian, không gian, cơ thể, các mối tương giao giữa các cá nhân và toàn bộ cách suy nghĩ của chúng ta”.

Xin cho nhiều người nhận biết Chúa Kitô qua nhiều phương tiện khác nhau, cho dù là cổ thời hay tân thời.

Vĩnh Long, ngày 20 tháng 7 năm 2025.

+ Phêrô Huỳnh Văn Hai

Giám Mục Giáo Phận Vĩnh Long

 Nguồn: giaophanvinhlong.net