Lời Chúa THỨ HAI TUẦN 15 THƯỜNG NIÊN

15/07/2024
THỨ HAI TUẦN 15 THƯỜNG NIÊN
Thánh Bônaventura, giám mục, tiến sĩ Hội Thánh

Mt 10,34-11,1

KHÔNG THEO KIỂU THẾ GIAN
Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Anh em đừng tưởng Thầy đến đem bình an cho trái đất; Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm giáo. Quả vậy, Thầy đến để gây chia rẽ giữa con trai với cha, giữa con gái với mẹ, giữa con dâu với mẹ chồng”. (Mt 10,34-35)

Suy niệm: Sự thật mà Chúa Giê-su thể hiện xem ra khá phũ phàng. Ngài thừa nhận mình là ‘kẻ gây rối’: đến để gây chia rẽ… và khiến những người nhà thân thiết nhất cũng trở thành đối kháng với nhau; đó là vì những đòi hỏi của Ngài là triệt để và tuyệt đối: “Ai yêu cha mẹ hơn Thầy, thì không xứng đáng với Thầy. Ai yêu con trai con gái hơn Thầy, thì không xứng đáng với Thầy. Ai không vác thập giá mình mà theo Thầy, thì không xứng đáng với Thầy” (cc. 37.38). Đòi hỏi như thế, không phải Chúa muốn ta bất hiếu, lập dị, mà là để sống theo Thần Khí, sẵn sàng buông bỏ để Thần Khí tự do để hoạt động trong ta, vì “Thần Khí mới làm cho sống, chứ xác thịt chẳng có ích gì” (Ga 6,63).

Mời Bạn: Buông bỏ không có nghĩa bị tước mất, mà là dâng hiến để được nên phong phú hơn. Như Mẹ Tê-rê-xa Kôn-ka-ta, Mẹ ví cuộc đời mình như cây bút chì trong tay Thiên Chúa: càng ngoan ngùy thì Thiên Chúa càng tự do để ‘sử dụng’ Mẹ như nghệ nhân sử dụng cây bút để họa nên những tuyệt tác. Cuộc đời Mẹ cũng đã nên cớ cho nhiều người đàm tiếu và chia rẽ, nhưng là sự chia rẽ cần thiết để phản chiếu niềm vui và bình an của Nước Trời – một thực tại mà thế gian không thể hiểu và không thể ban tặng.

Sống Lời Chúa: Dành ít phút tĩnh lặng mỗi ngày để lắng nghe Thần Khí, rồi xin ơn can đảm đáp lời “xin vâng”.

Cầu nguyện: Hát Kinh Hòa Bình.

Ngày 15: Lạy Chúa! Thức tỉnh là một sự dịch chuyển của nhận thức, qua đó nhận thức tự tách ly ra khỏi mọi suy nghĩ. Thay vì tự đánh mất mình trong suy nghĩ miên man bất tận, khi thức tỉnh, chúng con nhận ra rằng: mình là nhận thức nằm ở đằng sau những suy nghĩ đó. Lúc đó, suy nghĩ sẽ trở thành kẻ phụ tá, phục vụ cho nhận thức của chúng con, giúp chúng con nối kết được với Chúa, với sự thông minh, sáng tạo của Chúa. Khi đó, chúng con sẽ ở trong Sự Hiện Diện, Sự Đang Là của Chúa, không hề có chút suy nghĩ nào của tâm trí, nhưng chỉ còn là những rung động đầy tràn tình yêu Chúa mà thôi. Amen.
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
THỨ HAI TUẦN 15 THƯỜNG NIÊN

Ca nhập lễ

Phần tôi, nhờ công chính, tôi sẽ được nhìn thấy thánh nhan Chúa, tôi sẽ được no thoả khi Chúa tỏ bầy sự vinh quang của Chúa

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Chúa, Chúa cho kẻ lầm lạc thấy ánh sáng chân lý của Chúa để họ được trở về nẻo chính đường ngay; xin ban cho những người xưng mình là Kitô hữu biết tránh mọi điều bất xứng và theo đuổi những gì thích hợp với danh nghĩa của mình. Chúng con cầu xin…

Bài Ðọc I: (Năm I) Xh 1, 8-14. 22

“Chúng ta hãy đàn áp Israel, kẻo nó sinh sản ra nhiều”.

Trích sách Xuất Hành.

Trong những ngày ấy, nhà vua mới lên ngôi cai trị nước Ai-cập, ông không biết Giuse, nên nói với dân chúng rằng: “Kìa, dân tộc con cái Israel nhiều và hùng mạnh hơn chúng ta. Nào, chúng ta hãy khôn khéo đàn áp chúng, kẻo chúng gia tăng lên nhiều. Và nếu xảy ra chiến tranh, chúng sẽ tiếp tay quân thù đánh lại chúng ta, rồi rút lui khỏi xứ chúng ta”.

Vậy vua truyền lệnh cho các trưởng dịch bắt họ làm việc cực nhọc hơn, bắt họ xây những thành Phithom và Ramsê làm kho tàng cho Pharaon. Nhưng người ta càng đàn áp họ, thì họ lại càng sinh sản và bành trướng nhiều hơn. Các người Ai-cập càng ghen ghét con cái Israel và càng bắt họ làm việc khổ cực hơn. Người ta làm cho đời sống họ thêm cay cực, bắt họ làm những việc nặng nhọc, nhồi đất, đúc gạch và làm mọi công việc đồng áng. Bấy giờ vua Pharaon truyền lệnh cho toàn dân của vua rằng: “Bất cứ con trai (Do-thái) nào mới sinh, thì hãy ném nó xuống sông, chỉ để lại những trẻ gái mà thôi”.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 123, 1-3. 4-6. 7-8

Ðáp: Ơn phù trợ chúng tôi ở nơi danh Chúa 

Xướng: Nếu như Chúa không che chở chúng tôi – Israel hãy xướng lên – nếu như Chúa không che chở chúng tôi, khi thiên hạ cùng chúng tôi gây hấn, bấy giờ người ta đã nuốt sống chúng tôi rồi, khi họ bầng bầng giận dữ chúng tôi. 

Xướng: Bấy giờ nước cả đã lôi cuốn mất, trào lưu đã ngập lút con người chúng tôi; bấy giờ sóng cả kiêu hùng đã ngập lút chúng tôi! Chúc tụng Chúa vì Người đã không để chúng tôi nên mồi trao đưa vào răng chúng. 

Xướng: Hồn chúng tôi như cánh chim non thoát khỏi lưới dò của người gài bẫy bắt chim. Lưới dò đã đứt gãy, và chúng tôi đã thoát thân. Ơn phù trợ chúng tôi ở nơi danh Chúa, là Ðấng tạo thành trời đất!

Bài Ðọc I: (Năm II) Is 1, 10-17

“Các ngươi hãy tắm rửa, hãy dẹp khỏi mắt Ta các tư tưởng xấu xa”.

Trích sách Tiên tri Isaia.

Hỡi các hoàng tử Sôđôma, hãy nghe lời Chúa; hỡi dân Gômôra, hãy lắng tai nghe luật Thiên Chúa chúng ta. Chúa phán: “Muôn vàn hy lễ có ích lợi gì cho Ta? Ta đã chán chê và không còn ưa thích những của lễ toàn thiêu bằng chiên đực, mỡ các súc vật béo, máu bò đực, chiên con và dê đực.

“Khi các ngươi đến trước mặt Ta, ai kiểm soát các vật ấy nơi tay các ngươi, để các ngươi đi vào hành lang của Ta? Các ngươi đừng tiếp tục hiến dâng cho Ta những lễ tế vô ích nữa. Ta ghê tởm mùi hương. Ta không chịu được các ngày đầu tháng, các ngày Sabbat và các ngày lễ trọng khác. Những cuộc hội họp của các ngươi đều là gian ác.

“Tâm hồn Ta chán ghét những ngày trăng mới và các lễ trọng của các ngươi. Tất cả những thứ đó đã làm khổ Ta, Ta đã nhàm chán chịu đựng rồi. Và khi các ngươi giơ tay các ngươi lên, thì Ta quay mặt đi. Khi các ngươi càng cầu nguyện, thì Ta càng không nhậm lời, vì tay các ngươi vấy đầy máu.

“Các ngươi hãy tắm rửa, hãy thanh tẩy, hãy dẹp khỏi mắt Ta các tư tưởng xấu xa; đừng làm điều xấu nữa, hãy làm điều lành; hãy tìm kiếm công lý, hãy cứu giúp kẻ bị áp bức, hãy xét xử công bằng cho những trẻ mồ côi và bênh vực người goá bụa”.

Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca: Tv 49, 8-9. 16bc-17. 21 và 23

Ðáp: Ai đi đường ngay thẳng, Ta chỉ cho thấy ơn Thiên Chúa cứu độ (c. 23b).

Xướng: Ta không khiển trách ngươi về chuyện dâng lễ vật, vì lễ toàn thiêu của ngươi đặt ở trước mặt Ta luôn. Ta không nhận từ nhà ngươi một con bò non, cũng không nhận từ đàn chiên ngươi những con dê đực.

Xướng: Tại sao ngươi ưa kể ra những điều huấn lệnh, và miệng ngươi thường nói về minh ước của Ta? Ngươi là kẻ không ưa lời giáo huấn và ném bỏ lời Ta lại sau lưng?

Xướng: Ngươi làm thế, mà Ta đành yên lặng? Ngươi đã tưởng rằng Ta cũng giống như ngươi? Ta sẽ bắt lỗi, sẽ phơi bày trước mặt ngươi tất cả. Ai hiến dâng lời khen ngợi, người đó trọng kính Ta; ai đi đường ngay thẳng, Ta chỉ cho thấy ơn Thiên Chúa cứu độ.

Alleluia: 1 Sm 3, 9

Alleluia, alleluia! – Lạy Chúa, xin hãy phán, vì tôi tớ Chúa đang lắng tai nghe: Chúa có lời ban sự sống đời đời. – Alleluia.

Hoặc đọc: Alleluia, alleluia! – Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ. – Alleluia.

Phúc Âm: Mt 10, 34 – 11, 1

“Thầy không đến để đem hòa bình, nhưng đem gươm giáo”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các Tông đồ rằng: “Các con chớ tưởng rằng Thầy đến để mang hoà bình cho thế gian: Thầy không đến để đem hoà bình, nhưng đem gươm giáo. Vì chưng, Thầy đến để gây chia rẽ con trai với cha mình, con gái với mẹ mình, nàng dâu với mẹ chồng mình: và thù địch của người ta lại là chính người nhà mình. Kẻ nào yêu mến cha mẹ hơn Thầy, thì chẳng xứng đáng với Thầy. Kẻ nào yêu con trai con gái hơn Thầy, thì chẳng xứng đáng với Thầy. Kẻ nào không vác thập giá mình mà theo Thầy, thì không xứng đáng với Thầy. Kẻ nào cố tìm mạng sống mình thì sẽ mất, và kẻ nào đành mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm lại được nó.

Kẻ nào đón tiếp các con là đón tiếp Thầy, và kẻ nào đón tiếp Thầy, là đón tiếp Ðấng đã sai Thầy. Kẻ nào đón tiếp một tiên tri với danh nghĩa là tiên tri, thì sẽ lãnh phần thưởng của tiên tri; và kẻ nào đón tiếp người công chính với danh nghĩa người công chính, thì sẽ lãnh phần thưởng của người công chính. Kẻ nào cho một trong những người bé mọn này uống chỉ một bát nước lã mà thôi với danh nghĩa là môn đệ, thì quả thật, Thầy nói với các con: người ấy không mất phần thưởng đâu”.

Sau khi Chúa Giêsu truyền dạy xong các điều ấy cho mười hai tông đồ, Người rời khỏi đó để đi dạy dỗ và rao giảng trong các thành phố của các ông.

Ðó là lời Chúa.

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, Hội Thánh Chúa thành tâm cầu nguyện và dâng lên Chúa lễ vật này; xin thương đoái nhìn và làm cho trở nên của ăn bổ dưỡng giúp chúng con vững bước trên đường nên thánh. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Đến như chim sẻ còn kiếm được nhà, và chim nhạn tìm ra tổ ấm, để làm nơi ấp ủ con mình, cạnh bàn thờ Chúa, ôi Chúa thiên binh. Ôi đại vương và Thiên Chúa tôi. Phúc cho những ai trú ngụ nơi nhà Chúa, họ sẽ ca tụng Chúa tới muôn đời.

Hoặc đọc:

Chúa phán: “Ai ăn thịt Ta và uống máu Ta, thì ở trong Ta, và Ta ở trong kẻ ấy”.

Lời nguyện kết lễ

Lạy Chúa, chúng con vừa lãnh nhận hồng ân Chúa ban, xin cho chúng con mỗi khi cử hành bí tích này được hưởng dồi dào ơn cứu độ. Chúng con cầu xin…

Suy niệm

THÁI TỬ BÌNH AN ĐEM ĐẾN SỰ CHIA RẼ (Mt 10,34-11,1)
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ

Lời Chúa trong đoạn Tin Mừng hôm nay chứa đựng một số những lời nghịch lý nhất chưa bao giờ được Chúa Giê-su nói với các môn đệ: “Các con chớ tưởng rằng Thầy đến để mang hòa bình cho thế gian: Thầy không đến để đem hoà bình, nhưng đem gươm giáo. Vì chưng, Thầy đến để gây chia rẽ con trai với cha mình, con gái với mẹ mình, nàng dâu với mẹ chồng mình: và thù địch của người ta lại là chính người nhà mình” (Mt 110,34 -36).

Vậy chúng ta nghĩ sao đây khi Đức Giê-su được I-sai-a loan báo là Thái Tử Hòa Bình. Ngày sinh nhật của Người được các thiên thiên chào đón với những lời ca tiếng hát: “Bình an dưới thế cho người thiện tâm,” (Lc 2, 14). Khi đi rao giảng, Người cũng đã từng công bố: ”Phúc cho những ai xây dựng hoà bình” (Mt 5, 9). Cũng chính Đức Giê-su, khi bị bắt, đã truyền cho Phê-rô “Hãy xỏ gươm vào bao!” (Mt 26, 52). Nay lại tuyên tuyên bố: “Thầy không đến để đem hoà bình, nhưng đem gươm giáo” (Mt 10,34). Chúng ta giải thích sao sự mâu thuẫn này?

Chúng ta cần phải phân biệt xem đâu là sự bình an và hiệp nhất mà Đức Giê-su mang đến, và đâu là sự bình an và sự hiệp nhất Đức Giê-su muốn tẩy chay. Người đến ban bình an và hiệp nhất cho người lành, điều dẫn tới sự sống đời đời, và Người đã đến tẩy chay sự bình an và hiệp nhất giả tạo giả trá, điều chỉ ru ngủ lương tâm và dẫn tới sự đồi bại.

Không phải Đức Giê-su có ý đến để đem gươm giáo gây ra sự chia rẽ và chiến tranh, nhưng điều Người mang đến, không thể tránh được sự chia rẽ và sự chống đối. Sự “chia rẽ” này cũng có thể xảy ra trong gia đình: giữa cha và con trai, mẹ và con gái, anh em và chị em, nàng dâu và mẹ chồng. Và vô phúc thay, chúng ta biết điều này thỉnh thoảng gây đau đớn thật sự.

Lạy Thái Tử Bình An, xin ban cho thế giới được hòa bình.

Nữ Vương Bình An cầu cho chúng con. Amen.

 

PHẢI CHỌN LỰA DỨT KHOÁT (Mt 10, 34-11,1)
Lm. Giuse Đinh Lập Liễm

1. Bài Tin Mừng hôm nay làm cho chúng ta có cảm tưởng Chúa Giê-su đưa ra toàn là những điều nghịch lý. Tại sao Chúa Giê-su không đem đến hòa bình mà lại đem chiến tranh? Thực sự phải đi sâu vào vấn đề mới có thể hiểu được. Chúng ta đừng tưởng hòa bình là không có chiến tranh. Nhưng đúng  hơn hòa bình đích thực chỉ có sau những trận chiến ác liệt. Trận chiến là cuộc phân chia phải – trái, thiện-ác, và quyết liệt là chọn lựa điều thiện. Vì thế, nếu chưa chiến đấu là còn lưỡng lự chưa dứt khoát. Thiên Chúa không chấp nhận tình trạng dở dở ương ương. Nóng thì nóng hẳn, nguội thì nguội hẳn, hâm hâm dở dở, Thiên Chúa sẽ loại trừ.

2. Sự chọn lựa của người môn đệ theo Chúa.

“Anh em đừng tưởng Thầy đem đến bình an cho trái đất: Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm giáo. Quả vậy, Thầy đến để gây chia rẽ giữa con trai với cha, giữa con gái với mẹ, giữa con dâu với mẹ chồng. Kẻ thù của mình chính là người nhà” (Mt 10,34-36).

Nghe có vẻ ngược đời, nhưng sự chia rẽ ở đây nói lên một sự lựa chọn cho người môn đệ. Những ai dám sống và hành động theo con đường Chúa Giê-su, thì thường bị người đời coi là dại dột, là ngu xuẩn, là điên rồ, thậm chí còn bị ghen ghét hoặc bị bách hại đủ điều. Vì thế, Người đòi môn đệ phải sẵn sàng chia sẻ sự đau khổ mà Chúa Giê-su phải chịu. Vì thực tế sẽ có sự chia rẽ từ trong gia đình: trong cùng một nhà mà có những người tin Chúa và có kẻ lại không tin. Nhưng ai bền đỗ đến cùng thì sẽ được ơn cứu độ.

3. Có thể nói, bài Tin Mừng hôm nay cho biết hệ quả của bước đường theo Chúa. Theo Chúa, người môn đệ phải chấp nhận nhiều thua thiệt: họ có thể bị chống đối từ ngoài xã hội đến trong gia đình, và một cách nào đó, Chúa Giê-su cũng bị xem là nguyên cớ của các tranh chấp, chống đối. Thật thế, làm sao không có đối nghịch giữa ánh sáng và bóng tối, giữa Chúa Giê-su và thế gian, giữa quyền lực Thiên Chúa và quyền lực thế gian. Bước theo Chúa, người môn đệ phải chọn lựa, và chỉ chọn lựa tình yêu Chúa mới cho họ xứng đáng được gọi là môn đệ Ngài.

4. Thứ tự ưu tiên trong việc lựa chọn.

“Ai yêu mến cha mẹ hơn Thầy, thì không xứng với Thầy. Ai yêu con trai con gái hơn Thầy, thì không xứng với Thầy” (Mt 10,37).

Phải chăng Chúa Giê-su  đặt ra một điều kiện của Chúa quá khó? Sở dĩ Ngài đưa ra điều kiện như vậy để nói lên một sự dứt khoát chứ không phải nửa vời. Ngài không khuyến khích việc vô ơn bất hiếu với cha mẹ, hoặc phải sống vô tâm vô tình với người thân, nhưng là Ngài muốn nhấn mạnh đến sự ưu tiên chọn Chúa là trên hết và Ngài đòi hỏi sự so sánh hơn kém khi phải chọn lựa. Nếu phải chọn lựa giữa Chúa Giê-su với cha mẹ và người thân, thì những người quyết tâm theo Chúa phải dám chọn Chúa Giê-su là gia nghiệp.

Bỏ cha, bỏ mẹ, vợ con, anh em là bỏ những cái gì ngoài mình, nhưng Chúa còn đòi hỏi hơn nữa là dám bỏ cả mạng sống nếu phải làm chứng cho Chúa (Mỗi ngày một tin vui).

5. Hoa quả của lòng bác ái.

“Ai đón tiếp anh em là đón tiếp Thầy, và ai đón tiếp Thầy là đón tiếp Đấng đã sai Thầy… Và ai cho một trong những kẻ bé nhỏ này uống, dù chỉ một chén nước lã thôi, vì kẻ ấy là môn đệ của Thầy, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu” (Mt 10,40.42).

Chúa Giê-su khẳng định về chiều kích tương quan hàng dọc với Thiên Chúa dựa trên tương quan đức ái với đồng loại. Khi chúng ta làm điều gì cho anh em là chúng ta đang làm cho chính Chúa Giê-su và cũng đồng thời đang làm cho Chúa Cha.

Việc bác ái dù nhỏ nhất nhưng luôn có giá trị cứu độ. Thiên Chúa sẽ trả lẽ cho chúng ta trong nước của Ngài bằng với những gì chúng ta đã trao tặng cho tha nhân, dù chỉ là một bát nước lã thì Thiên Chúa cũng ghi nhận.

Vấn đề được Thiên Chúa ân thưởng không hệ tại ở giàu hay nghèo, cũng không hệ tại cho hàng tỷ đồng hay chỉ là một bát nước lã, nhưng là biết sống tương quan đức ái với tha nhân, giúp đỡ nhau vì lòng mến Chúa và yêu đồng loại. Người cho nhau một ly nước vì Chúa thì có giá trị hơn gấp bội so với người cho cả gia tài chỉ vì được ca tụng đời này (Hiền Lâm).

6. Truyện: Cách vác thập giá.

Một hôm, Chúa Giê-su hiện ra với hai môn đệ, Ngài đưa họ đến đầu con dường rồi trao cho mỗi người một cây thập giá và nói: “Các con hãy vác thập giá này và đi đến cuối con đường, Thầy sẽ đợi các con ở đó”. Nói xong, Chúa biến đi. Và hai môn đệ bắt đầu vác lấy thập giá của mình.

Người thứ nhất xem ra vác nhẹ nhàng, chân rảo bước mỗi lúc một nhanh. Nội trong ngày hôm đó, anh đã đến cuối đường và vui mừng gặp Chúa Giê-su đang đứng chờ sẵn ở đó.

Còn người thứ hai mãi đến chiều hôm sau mới đi hết con đường, xem ra anh ta mệt mỏi, không còn vác, nhưng kéo lê thập giá mỗi lúc một nặng thêm và làm anh ta gần kiệt sức. Vừa gặp Ngài, anh ta phàn nàn ngay: “Chúa đối xử bất công quá. Chúa cho con cây thập giá nặng, còn anh kia Chúa cho thập giá nhẹ, nên anh ấy đã đến trước con lâu như vậy”.

Gương mặt vui tươi của Chúa bỗng trở nên nghiêm nghị. Ngài nói: “Này con, Ta không đối xử bất công, hai cây thập giá giống và nặng như nhau. Con đừng trách thập giá nặng nhẹ, nó trở nên nặng là vì tâm hồn con ngay từ đầu và trong suốt quãng đường Ta đã chỉ, con luôn than phiền và càng than phiền thì nó càng trở nên nặng nề. Người bạn đồng hành của con đến trước vì tâm hồn lúc nào cũng tràn đầy yêu thương”.

BÀI ĐỌC TRONG THÁNH LỄ
Thánh Bônaventura, giám mục, tiến sĩ Hội Thánh

Ca nhập lễ

Những người thông thái sẽ sáng chói như ánh sáng vòm trời, và những kẻ dạy đàng công chính cho nhiều người, sẽ nên như các vì tinh tú tồn tại muôn ngàn đời.

Lời nguyện nhập lễ

Lạy Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, chúng con đang họp nhau mừng ngày thánh giám mục Bô-na-ven-tu-ra về trời. xin cho chúng con vừa được đức khôn ngoann phi thường của thánh nhân soi sáng, vừa được lòng bác ái nồng nhiệt của người khích lệ. Chúng con cầu xin…

Bài đọc

Phụng vụ Lời Chúa – (theo ngày trong tuần)

Lời nguyện tiến lễ

Lạy Chúa, xin dủ thương chấp nhận của lễ chúng con hoan hỷ dâng lên Chúa nhân ngày mừng kính thánh Bô-na-ven-tu-ra. Trung thành với giáo huấn của thánh nhân, chúng con muốn hiến trọn thân mình, cùng với của lễ đang dâng tiến Chúa đây. Chúng con cầu xin…

Ca hiệp lễ

Chúng tôi rao giảng Đức Kitô chịu đóng đinh, Chúa Kitô là quyền năng và sự khôn ngoan của Thiên Chúa.

Lời nguyện hiệp lễ

Lạy Chúa, Chúa đã nuôi dưỡng chúng con bằng bánh trường sinh là Ðức Kitô. Xin cũng nhờ Ðức Kitô là thầy mà giáo huấn chúng con. Nhờ thế, chúng con sẽ noi gương thánh Bô-na-ven-tu-ra để lại mà học biết chân lý của Chúa và đem ra thực hành, bằng cuộc sống đượm tình bác ái yêu thương. Chúng con cầu xin…

Tiểu sử – Phụng vụ

Thánh Bônaventura qua đời trong nhà dòng Phan Sinh, ngày 15 tháng Bảy năm 1274, ở tuổi năm mươi ba. Được phong thánh năm 1482, Ngài được tuyên bố là “vị tiến sĩ thiên thần” (docteur séraphique) năm 1588. Tên thật của Ngài là Gioan, nhưng người ta quen gọi Ngài là Bônaventura, vì theo một giai thoại, Thánh Phanxicô Assise vừa trông thấy Ngài, đã buộc miệng la lên: “O bona ventura !”.

Thánh Bônaventura sinh năm 1221, tại Bagnorea gần Viterbe nước Ý. Nhập dòng Phanxicô, Bônaventura sang Paris để học triết lý và thần học. Là đồ đệ của Alexandre de Halès, vị “tiến sĩ không thể phủ nhận”, Ngài cũng đã trở thành đại sư (maýtre) vào năm 1253 và đã xuất bản cuốn Sách về các châm ngôn của Pierre Lombard.

Dòng Phanxicô năm mươi năm sau ngày thành lập đã có gần hai mươi ngàn thành viên và đã nhận được từ Thánh Bônaventura một cách tổ chức vững chãi dung hòa những khuynh hướng chia rẽ đã bộc lộ nơi các tu huynh. Được chọn làm bề trên tổng quyền dòng Phanxicô từ năm 1257 đến năm 1274, Thánh Bônaventura có ảnh hưởng lớn lao trên toàn dòng đến nỗi người ta xem Ngài như Đấng sáng lập thứ hai; tại tổng công hội ở Narbonne năm 1260, Ngài đã công bố bản Hiến Pháp của Dòng.

Vừa khước từ chức tổng giám mục York, Ngài buộc phải chấp nhận tước vụ hồng y giám mục Albano. Sau đó trong tư cách sứ thần, Ngài được sai sang dự Công đồng chung ở Lyon. Công đồng được triệu tập nhằm mục đích hiệp nhất hai Giáo Hội Hy Lạp và La Tinh. Ngài vui mừng thấy sự đoàn kết được thực hiện tại Lyon ngày 28 tháng Sáu năm 1274, nhưng chỉ chóng vánh, vì mười bảy ngày sau, Ngài qua đời trong yên ủi trước sự hiện diện của Đức Giáo Hoàng.

Thông điệp và tính thời sự

Lời nguyện của ngày nhấn mạnh “những sự phong phú trong giáo huấn” của Thánh Bônaventura và “đức ái nồng nhiệt” của Ngài. Quả thế Ngài từng là một nhà thần học sâu xa, đã xây dựng một sự tổng hợp về khoa học dưới ánh sáng Phúc Âm. Châm ngôn của Ngài là: “Vinh quang và danh dự chỉ dâng lên Thiên Chúa”. Là đồ đệ Thánh Augustinô và Thánh Phanxicô Assise, Thánh Bônaventura trước tiên là một nhà thần bí. Trong cuốn Đường tâm hồn hướng về Chúa, trong đó giải thích rằng khoa sư phạm của tình yêu muốn đạt tới Thiên Chúa, phải dựa trên triết lý và thần học, Ngài tuyên bố: “Trên chặng đường này, nếu muốn nên trọn hảo …, hãy hỏi nơi ân sủng chứ không phải nơi kiến thức, hỏi hứng khởi sâu xa nơi cõi lòng chứ không phải hỏi trí tuệ, nghe tiếng rên rỉ của lời cầu nguyện chứ không phải niềm đam mê đọc sách; hãy hỏi Đấng Phu Quân chứ không phải hỏi giáo sư …”. (Xem Phụng vụ Bài đọc).

Các tác phẩm khác của Thánh Bônaventura, như cuốn Cây trường sinh hoặc Năm đại lễ của Hài Nhi Giêsu vốn tạo nhiều thích thú ở thời Trung Cổ, thì dựa trên học thuyết cao siêu đặt ước vọng trên trí tuệ. Ở Paris, năm 1269, Ngài viết cuốn Biện minh cho người nghèo, nhằm chống lại những kẻ phản bác tinh thần khó nghèo Phan Sinh và năm 1273, Ngài có một loạt các bài Thuyết trình về Hexanméron nhằm chống lại thuyết Averoes La Tinh vốn chủ trương xây dựng nền triết lý thành môn học độc lập với Thánh Kinh.

Cuốn Tiểu sử Thánh Phanxicô do Ngài viết nhằm thúc đẩy sự thống nhất nơi các tu sĩ Phan Sinh, cho chúng ta thấy tinh thần hòa giải của vị “tiến sĩ thiên thần” chủ ý hòa hợp các khuynh hướng khác nhau nơi các môn đệ Thánh Phanxicô, lo lắng về việc trung thành với tinh thần hơn với chữ viết của Đấng sáng lập Dòng.

Trong cuốn Divina Comedia, Dante đặt Thánh Bônaventura trong số các vị thánh Thiên Đình (XII, 127), vì Ngài đã coi trọng tinh thần hơn vật chất.

Enzo Lodi

KHÔN NGOAN VÀ BÁC ÁI
(LỄ THÁNH BÔNAVENTURA 15/07)
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB

Qua Lời Tổng Nguyện của Lễ Thánh Bônaventura hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúng ta đang họp nhau mừng ngày thánh giám mục Bônaventura về trời. Xin Chúa cho chúng ta vừa được đức khôn ngoan phi thường của thánh nhân soi sáng, vừa được lòng bác ái nồng nhiệt của người khích lệ. Chào đời khoảng năm 1218 ở Banhorêgiô, tỉnh Vitécbô, Bônaventura theo học triết lý rồi thần học ở Pari, sau đó dạy các tu sĩ dòng Anh Em Hèn Mọn. Khi được chọn làm tổng phục vụ, người đã chu toàn nhiệm vụ một cách khôn ngoan, đã soạn thảo hiến chương, nhằm giúp anh em sống luật dòng thánh Phanxicô. Là một nhà thần học sâu sắc, theo trường phái thánh Autinh, người nghiên cứu và giảng dạy lộ trình đưa linh hồn về với Thiên Chúa. Được đặt làm hồng y giám mục Anbanô, người qua đời năm 1274 giữa lúc Công Đồng Lyông đang họp.

Khôn ngoan và bác ái, để biết phân định và lựa chọn điều tốt nhất, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, sách các Vua quyển I tường thuật lại: Ngôn sứ Êlia cho thấy rõ: Thiên Chúa là Đấng quyền phép vô song, còn tà thần chỉ là hư ảo. Nếu dân Ítraen tin chỉ có một Thiên Chúa, thì chưa bao giờ, lòng tin đó lại đòi hỏi đến mức như vậy: Giữa Baan và Thiên Chúa, phải lựa chọn thôi. Những lời giễu cợt của Êlia cho thấy: đây không chỉ là chuyện đơn giản: ưa thích nghi lễ này hay nghi lễ kia. Bấy giờ, ông Êlia đến bên dân và nói: Các người nhảy khập khiễng hai chân cho tới bao giờ? Nếu Đức Chúa là Thiên Chúa, hãy theo Người... Không ai có thể làm tôi hai chủ; anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi Tiền Của được.

Khôn ngoan và bác ái, để biết quy hướng về Đức Kitô và thập giá của Người, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, thánh Bônaventura nói: Người nào hoàn toàn ngước mặt nhìn về Đấng chịu treo trên thập giá, với lòng tin, cậy, mến, thì người ấy cùng với Đức Kitô làm một cuộc vượt qua, nghĩa là băng qua Biển Đỏ nhờ cây gậy thập giá. Đây là mầu nhiệm cao siêu nhất, chẳng ai biết được trừ ra người đón nhận, chẳng ai đón nhận được trừ ra người khao khát, chẳng ai khao khát được trừ ra người đã thấy bừng lên trong cõi thâm sâu của lòng mình ngọn lửa Chúa Thánh Thần mà Đức Kitô phái xuống trần gian… Thiên Chúa đã tạo dựng đức khôn ngoan trong thần khí thánh, và đổ tràn khôn ngoan xuống mọi phàm nhân, rộng ban khôn ngoan cho những ai yêu mến Người.

Khôn ngoan và bác ái, để biết từ bỏ ngẫu tượng, sám hối quay về với Chúa và tuân giữ những mệnh lệnh Chúa truyền, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, ngôn sứ Isaia đã kêu gọi: Hãy rửa cho sạch, tẩy cho hết, và vứt bỏ tội ác của các ngươi cho khỏi chướng mắt Đức Chúa. Đừng làm điều ác nữa. Hãy tập làm điều thiện, tìm kiếm lẽ công bình, sửa phạt người áp bức, xử công minh cho cô nhi, biện hộ cho quả phụ. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 49, vịnh gia cũng đã cho thấy: Ai sống đời hoàn hảo, Ta cho hưởng ơn cứu độ Chúa Trời. Thánh chỉ của Ta, sao ngươi thường nhắc nhở, mở miệng ra là chữ thánh ước trên môi? Nhưng chính ngươi lại ghét điều sửa dạy, lời Ta truyền, đem vất bỏ sau lưng.

Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính, vì Nước Trời là của họ. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu nói: Anh em đừng tưởng Thầy đến đem bình an cho trái đất; Thầy đến không phải để đem bình an, nhưng để đem gươm giáo. Khôn ngoan, thế gian tìm kiếm chỉ làm thỏa mãn được những gì thế gian yêu thích; Bình an, thế gian ban tặng chỉ là thứ bình an giả dối, tạm thời, chóng qua. Khôn ngoan và bình an của thập giá làm đảo ngược mọi giá trị mà thế gian khao khát: bị bách hại, nhưng lại là, hạnh phúc và bình an. Đây là một mầu nhiệm, ước gì ta biết năng suy niệm mầu nhiệm thập giá, để ta có được sự khôn ngoan và bình an đích thực. Ước gì được như thế!

ĐẮM TRONG SỰ THẬT
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế

“Thầy đến để gây chia rẽ!”.

“Thế giới cần những con người có thể nói “Không” với sự nhấn mạnh, dù tất cả phần còn lại của nó nói “Có”; thế giới cần những con người không sợ hãi để bênh vực sự thật, dẫu sự thật đó không được lòng mọi người. Và thế giới cần những con người ‘đắm trong sự thật’ khi phần còn lại của nhân loại chối nhận nó!” - Charles Swindoll.

Kính thưa Anh Chị em,

Tin Mừng hôm nay thật gây sốc, Chúa Giêsu nói, “Thầy đến để gây chia rẽ!”. Lỗi đánh máy? Không! Ngài nói thế? Đúng! Chúa Giêsu đã nói như thế. Muốn hiểu được điều Ngài đang nói, bạn và tôi phải ‘đắm trong sự thật’ - đúng hơn - đắm trong chính Ngài!

Trình thuật này cần đọc trong ánh sáng của toàn bộ giáo huấn về tình yêu, lòng thương xót, sự tha thứ và ước muốn hiệp nhất của Chúa Giêsu. Ngài đang nói về một trong những tác động của sự thật - gây chia rẽ - vốn có sức mạnh kết hợp chúng ta với Thiên Chúa một cách sâu sắc nhất; nhưng cùng lúc, kéo theo sự phân hoá chúng ta với những ai từ chối kết hợp với Ngài, những ai đối nghịch với sự thật của Ngài.

“Thuyết tương đối” gieo rắc một nền văn hoá cho rằng, những gì ‘tốt và đúng’ với tôi có thể ‘không tốt và không đúng’ với bạn; nhưng dù bạn và tôi có những ‘chân lý’ khác nhau, chúng ta vẫn có thể là một ‘gia đình hạnh phúc!’. Tuy nhiên, đó không phải là sự thật, hạnh phúc thật! Sự Thật, với “T” viết hoa, là điều mà Thiên Chúa đã thiết lập; điều gì là đúng, điều gì là sai. Ngài đặt ra luật luân lý của Ngài trên toàn nhân loại và điều này không thể bị huỷ bỏ; Ngài cũng đã đặt ra những lẽ thật về đức tin và chúng cũng không thể bị mai một. Luật đó đúng với tôi, cũng đúng với bạn và đúng với bất cứ ai.

Tin Mừng cho thấy một thực tế nghiêm túc rằng, bằng cách bác bỏ tất cả mọi hình thức của thuyết tương đối; và bằng cách giữ chặt Sự Thật, chúng ta có nguy cơ chia rẽ, ngay cả với những người trong gia đình. Thật đau đớn và đáng buồn! Và Chúa Giêsu muốn củng cố chúng ta khi điều này xảy ra. Nếu tội lỗi gây chia rẽ, hãy xấu hổ vì nó! Nhưng nếu chia rẽ do Sự Thật, thì cứ ‘đắm trong Sự Thật’, vì đây là đòi hỏi của Tin Mừng. Chính Chúa Giêsu đã bị từ chối và bạn đừng ngạc nhiên nếu điều đó xảy ra với mình.

Kính thưa Anh Chị em,

“Thầy đến để gây chia rẽ!”. Chúa Giêsu không hứa hẹn một hạnh phúc hay một bình an giá rẽ; trái lại, Ngài buộc chúng ta chọn lựa với giá đắt. Đây là cuộc chiến nội tâm trường kỳ cho những ai muốn được Lời Sự Thật tác động. Đây quả là ‘gươm giáo’ trong tâm hồn bạn và tôi ‘nên có’. Vì thế, nhờ ‘đắm trong Sự Thật Giêsu’, chúng ta hưởng nhận bình an đích thực mà Đấng Phục Sinh ban tặng. Isaia đến, gây chia rẽ trong Israel; một số nghe ông, số khác không nghe ông. Isaia không thoả hiệp nhưng lên tiếng kêu gọi, “Hỡi những kẻ làm đầu Sôđôma, hãy nghe lời Đức Chúa phán. Hỡi dân Gômôra, hãy lắng tai nghe Thiên Chúa chúng ta dạy bảo!” - bài đọc một. Thánh Vịnh đáp ca cũng thật sâu sắc, “Ai đi đường ngay thẳng, Ta chỉ cho thấy ơn Thiên Chúa cứu độ!”.

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, trước những mê hoặc của thế gian, cho con dám nói “Không”, dù tất cả phần còn lại của thế giới nói “Có”. Để được vậy, dạy con biết đắm mình trong Chúa!”, Amen.